antik kürt mitolojisi

kürtlerin mezopotamyadan çıkış destanı

Tanrı hewalos kürdü yaratmış (sıçmış) ve onları kandilusos 'un eteklerine atmıştı... tanrılar onları kendi işlerine koşturuyor, tam tabiriyle emeklerini sömürüyorlardı... bir gün amed ile jiyan adında 2 kardeş bu düzene dur demek istedi... yanlarına eşekleri apo'yu da alarak kandilusos'tan gizlice firar ederek hiç bilmedikleri bir yere geldiler... geldikleri yeri beğendiler ve burada bir kale kurup tüm kürtleri buraya doldurarak tanrılara karşı savaşta savunma yapmayı düşünüyorlardı... kandilusos eteklerindeki kürtlere gizlice haber salarak "en az 10ar çocuk" yaparak çoğalmalarını ve kalabalık bir halk oluşturmalarını söylediler... büyük savaş için daha çok asker gerekliydi...

kale öyle sağlam ve güvenli olmalıydı ki tanrılar yanına yaklaşmaya dahi teşebbüs edememeliydi... bunun için dünyanın diğer ucundan tezek getirmeleri gerekiyordu... çünkü tezek kürt tanrılarını öldürebilirdi... fakat tezeğin ne olduğuna dair hiç bir fikirleri yoktu... tezek bulmak için amed ile jiyan dünyanın diğer ucuna doğru yola çıktılar...

amed ile jiyan yola çıktıklarında kendilerini bekleyen tehlikelerden habersizlerdi, çünkü daha önce hiç kandilusos'tan bu kadar uzaklaşmamışlardı... yolda bir göl gördüler, göl siyahtı... avladıkları tavşanı gölün siyah suyunda yıkamak istediler ama göl tavşana bulaştı ve çıkmadı... başka yiyecekleri olmadığı için mecburen ateşi yaktılar, tavşanı kazığa geçirip ateşe uzatmışlardı ki tavşan ateş aldı... bunun sebebinin tavşanın üstüne bulaşan siyah göl suyu olduğunu anlamaları uzun sürmedi... jiyan denemek için gölden biraz siyah su aldı ve ateşa attı... ateş suyu görünce birden harladı... bunun daha önce tanrılardan duydukları petrol olduğunu anlamışlardı... yanıcı bir madde olduğu için işlerine yarayacağını düşünerek yanlarındaki küçük testilere petrol doldurup apo'ya yüklediler ve yola devam ettiler...

dünyanın ucuna vardıklarında dünyanın ucunun bekçisi polisius ile karşılaştılar... polisius onları durmaları için uyardı... amed "ey polisius , bize özgürlüğümüz için tezek lazımdır, nerde bulabiliriz" dedi... polisius "eğer beni yenerseniz arkamdaki kapı tezek diyarının kapısıdır, içerideki davarların sıçtığı taku kurutursanız tezek elde edersiniz. fakat bugüne kadar tezeğe ulaşan olmadı" dedi...

amed polisus'a saldırdı... jiyan yaşı küçük olduğu için geride kaldı... polisus elindeki esnek sopayla öyle bir vurdu ki amed'i 50 metre fırlattı ve jiyan'a döndü... jiyan korkudan titriyordu... bıyıkları yeni terlemiş jiyan'A polisus "kaç yaşındasın sen?" diye sordu... jiyan kısık bir sesle "12 dir abey" dedi... polisus çocuklara vurmasının tanrılar tarafından yasaklandığını hatırladı, fakat tezek bahçesini korumak için kurallara karşı gelmesi gerekti... tokadını savurdu fakat tokat jiyan'a işlemedi... adeta görünmez bir perde engelliyordu polisus'u... jiyan birden cesaretlendi ve polisus'a saldırdı, onun kendisine zarar veremeyeceğini anlamıştı... jiyan polisus'u oyalarken amed apo'nun sırtındaki semerden petrol dolu bir testialdı... gömleğinin kenarından bir parça tepti ve ucunu yakıp polisus'a fırlattı... polisus'un kafasındaki kaskına isabet eden testi parçalandı ve petrol üzerine dökülerek alev aldı... alevler içinde kalan polisus çılgınlar gibi bağırarak koşmaya başladı ve uzaklaştı... amed molotof'u icadetmişti... amed "bu fırsattır gardaşım hele içeri girek" diyerek kapıyı açtı... içerisi silme tak doluydu, bu kadar taku taşıyamazlardı... bu yüzden bir kaç davarı alarak bahçeden çıktılar ve kale yapmaya karar verdikleri yere döndüler...

geri döndüklerinde işe koyuldular... amed büyük olduğu için taş taşıyor, jiyan ise harç karıyordu... fakat jiyan çok zayıftı ve harç karmak ağır geliyordu... küreği her salladığında "aaaaahhhhhhh" diye bağırıyordu... (günümüzde kürtler inşaatlarda çalışırken uzun hava okuyarak ataları jiyan'ı yadetme geleneğini sürdürmektedir)

kandilusos'tan ayrılışlarının üzerinden 20 yıl geçmişti... nihayet kale inşaatı tamamlanmıştı... "büyük gün geldi çattı" diyerek kandilusos'a döndüler... umudu kesmiş ama yinede en az 10ar çocuk yaparak kalabalıklaşmış olan halk onların gelişini zılgıtlarla kutladı... şemameler çalındı, halaylar çekildi... gece tanrılar uyurken halkı gizlice kaçıracaklardı... ama bu hararetli kutlama ve hazırlık kandilusos yönetiminin gözünden kaçmamıştı... keleşios bir savaşçıydı, bu yüzden nöbet tutmak onun için zor olmayacaktı... gece keleşios'un olan biteni gözetlemesi için nöbetçi bırakılmasına karar veren tanrılar havanın kararmasıyla uykuya daldılar...

gece kürtlerin kaçmaya başladığını gören keleşios diğer tanrıları uyandırmak için silahını göğe çevirdi ve ateşledi... keleşios'un silahının gürültüsünü duyan kürtler koşarak kaçmaya başladılar... tanrılar arkalarında kürtler önde günlerce kaçtılar... fakat tanrılar hızlıydı... kaleye çok az bir yol kalmıştı ki tanrılar yetişti... amed yanına bir kaç asker seçerek "hele biz onlari oyalarıgh, siz gaçın gurtulun amoğa goyin" dedi... kimse itiraz etmedi, arkadaşlarını orda bin gibi bırakarak kaçtılar... amed ve askerleri tanrıların zalim silahlarına fazla dayanamayarak öldüler fakat kazanılan zamanda kürtler kaleye girmişlerdi...

tanrılar kaleye yaklaştılar... hewalos uzaktan kükredi

" o kaleden çıkıp geri dönenlere dokunmayacağım, içerde kalanları kaleyle birlikte yok edeceğim... "

jiyan kürtleri çıkmaması konusunda sıkı sıkıya uyardı... kimsenin çıkmadığını gören hewalos sinirle şimşek gibi ileri atıldı... kaleye hızla yaklaşan hewalos birden yere yığıldı... tezekten geren ağır koku dalgasını geçemiyordu... birden fenalaştı.. diğer tanrılar onu oradan uzaklaştırdılar... kale içinde zafer kutlamaları başladı, şemameler söyleniyor, halaylar çekiliyordu... tanrılar hiç bir şey yapamayacaklarını anladıkları için onları serbest bırakmaya karar verdiler... kalenin olduğu bölgenin adını ölenlerin anısına amed koydular ve buradan dünyaya yayıldılar...

günümüzde kürtler tanrıların gazabından korunmak için tak içinde yaşayarak yaşamlarına devam ederler... pis kokmalarının sebebi de yine bu mitolojik hikayeye olan inançtan gelmektedir...

--- --- --- --- --- --- --- son --- --- --- --- --- --- ---

dip not: @1 tarihçilik oynuyosun kaynak göster panpa biz de nasiplenelim şukumuz çükümüz neyse...