işin siyasi tartışmasını partizanlığı vs bir yana koyarak söylüyorum, memlekette paçozluk diz boyu malesef. ancak eskiden de bu böyleydi. sadece bu paçozluk devletin yüksek kademelerine büyük ölçüde yansımıyordu, halk düzeyindeydi. şimdi topyekün apaçiyiz amk... bizi yönetenler de bizim gibi. olacağı da buydu... tabi bu iyi bir durum değil. yöneten yönetilenin her zaman ilerisinde olmalı. yöneten kahvehane muhabbeti düzeyinde konuşmalar yapmamalı. yöneten en azından bir lisan bilmeli, akdenize "whşte sea" dememli... yönetici tarih bilgisine sahip olmalı, avukattan, şairden okuduğu propagandayı tarih diye anlatmamalı. adam gibi bir tedrisattan geçmeli. bu problemin de en önemli sebebi bence demokrasi. demokrasi kötüdür demek istemiyorum yanlış anlaşılmasın ama bizim toplumumuzda demokrasi kültürü yok. demokrasiyi taşıyacak alt yapı da yok. demokrasi bizim kucağımıza adeta bir bomba gibi düşmüş, hediye edilmiş. osmanlı devletinin yıkılmasının bize verdiği en büyük zarar da budur bence. doğal işleyiş devam etse gerçek demokrasiye, gerçek demokratik mücadeleyle ulaşabilirdik ama malum dünya savaşında parça pinçik oldu devlet. buna rağmen yeni bir yapı oluşturuldu ama o yapı (inönü döneminde) da gerekli alt yapıyı oluşturmadan halkın önüne sandığı koydu. halbuki öncesinde (atatürk döneminde) bunun doğurabileceği sonuçlar görülmüştü. bu yüzden demokrasi dışı bir yapıdaydı ilk tek parti dönemi. 19.yy kalıntılarını henüz atamamış bir topluma demokrasi verirsen sonrası allah'a emanet. (zaten sonrası darbelerle geçti hep.) demokrasiye geçişimizi biraz da ingilizin kucağına düşmek olarak yorumlayabiliriz, bu da başka bir bakış. çünkü o dönem (1946 sonrası) yeni bir dünya vardı, yeni dengeler oluşmuştu, dünyayı yöneten iki güç vardı. bir tarafta sosyalist ülkeler olacaktı, diğer tarafta demokrasiyle yönetilen ülkeler. inönü tam bağımsızlık yerine bu ikisinden birini seçme yoluna gitti heralde. tercihini de bildiğiniz üzere batının demokrasisi yönünde yaptı...

neyse esas konuya dönelim...

çok eski zamanlarda, krallar, sultanlar ülkeleri yönetirken bu tip problemler söz konusu değildi. çünkü bu yöneticiler en ileri eğitimi alıyorlardı, sanattan, edebiyattan, askerlikten vs her taktan anlıyorlardı. (en bariz örneği fatih s. mehmet) önemli mevkilere de işi bilen görgülü insanları getiriyorlardı. mesela günümüzde "siyasi liderler" dediğimiz adamlar osmanlı sarayına soytarı olarak bile giremiyorlardı... dolayısıyla yapıyı oturtmuş bu tarz yönetimlerde paçozluk söz konusu olmuyordu. aristokraside de bu böyledir mesela. soylular evlatlarına en iyi eğitimi almaları için çabalarlar. mesela ingiliz soyluları çocuklarını oxford'a gönderirler. doğdukları andan itibaren özel eğitimlerden geçirirler. sanat bilirler, askerlik bilirler vs... dolayısıyla oradaki aristokratik yapı da entelektüel seviye yüksek olur. osmanlılar'daki enderun eğitimi de buna örnektir mesela. enderunda sultanlar dünyanın çeşitli yerlerinden alanında en iyi eğitimi almış hocaları getirirlermiş. enderuna da yetenekli gençleri alırlarmış. öyle önemli x şahsının çocuğunu falan değil yani. yoksa mimar sinan gibi bir adam o okuldan çıkabilir miydi? şimdi ülkemizde işlerin nasıl döndüğünü biliyoruz. her alanda torpil, hayvanat bahçesi yöneticisi adam tubitakın başına geçirilir, şeyhin ayağındaki adam vali yapılır vs... yetenek, liyakat, hukuk hak getire. bu türkiyenin iliklerine sirayet etmiş adeta... herkeste bir paçozluk... dediğim gibi tüm bunların sebebi de temelsiz demokrasi... (askeri bürokrasiyi ayrı tutuyorum tabi. onlarda değişiklik yok. adamlar zaten ülkenin en iyi eğitimini alıyorlar amk... askerler için bu durum osmanlı zamanında da böyleydi. en eğitimli insanlar hep askeri okullardan çıkar.)