0
Ebû Hafs Kuteybe bin Müslim bin ‘Amr el-Bâhilî; Emeviler’in en mehur
komutanlarından birisidir. 49/669 yılında Basra’da Kays Aylan’a balı Bâhile kabilesinin bir
ferdi olarak dünyaya geldi. Babası, Ebû Sâlih künyesi ile tanınan Müslim bin ‘Amr idi. Halife
Yezîd bin Muâviye ile arası iyi olan Müslim bu dönemde büyük bir nüfûz elde etti.
7 Ancak
böyle bir yakınlamaya karılık ‘Abdullah bin Zübeyr
8
isyanında takınmı olduu tavır sonu
oldu. O, ‘Abdullah’ın kardei olan Mus’ab ile birlikte Emevîler’e karı savaırken öldürüldü.
9
Kuteybe babası ile aynı kaderi paylamadı. Kendi ile aynı kabileye mensup olan
Haccâc bin Yûsuf es-Sekafî
10
ile olan yakınlaması; siyasi geleceini etkiledi. 76/695 tarihinde
Basra’da patlak veren Abdullah bin Carûd11
isyanında Haccâc’ın yanında yer aldı. ebîb bin
Yezîd önderliinde balayan Hâricî isyanın bastırılmasında önemli rol oynadı. Emevî iktidarı
için büyük bir tehdit oluturan bnü’l-E’as isyanın bastırılması ve Deyrülcemâcim12 savaında
Haccâc’ın en büyük destekçisi oldu. Kuteybe’nin Haccâc’a vermi olduu destek karılıksız
kalmadı. Rey ehrine vali oldu.
13
Rey valilii Kuteybe bin Müslim için önüne geçilemez bir yükseliin balangıcı oldu.
Irak’ın genel valisi sıfatı ile büyük bir güce erimi olan Haccâc bin Yûsuf es-Sekafî,
muhtemelen Horasân’da görev yapan valisi el-Mufaddal bin el-Mühelleb’in faaliyetlerini
yetersiz görmü olacak ki; bu göreve Kuteybe bin Müslim’i getirmeyi planladı. Emevî Halifesi
‘Abdülmelik bin Mervan böyle bir teklife sıcak baktı. Ancak Abdülmelik, Kuteybe’yi Horasân
valisi tayin etmeden vefat etti.
14 86/705 tarihinde halife olan Velid bin Abdülmelik’in onayı ile
Mufaddal azledildi.
15 Yeni Horasân valisi Kuteybe bin Müslim oldu.
16
