@189 sağol panpa, soruna gelecek olursak:
uygulanan politikadan kastın sanırım "sıcak para kaçmasın politikası". sıcak para, sağlam temelli ülkeler hariç, orta ve düşük ekonomili ülkeler için, bir de gelişmekte olan ülkeler için çok önemlidir. fakat, sıcak paranın kullanımı çok iyi olmalıdır, aksi takdirde 2001 yılında arjantin'in yaşadığı gibi bir facia yaşanabilir.
nedir bu facia? bazen öyle bir devir denk gelirki, halk parasını çekmek ister bankadan. birçok insan da parasını hemen dövize çevirmek ister. banka "hay hay efendim" der, ama talep artınca arz etmek zorlaşır ve devletin müdahelesi başlar. örneğin, türkiye'de 27 mayıs 1960 askeri darbesi olunca halk parasını çekmek istedi. askeri yönetim, ülke krize girmesin, dar boğazda kalmasın diye para çekme limiti koydu (mesela günde en fazla 120 tl). o zamanlar döviz yoktu çünkü türkiye'de döviz taşımak yasaktı, suç teşkil ederdi (ne kadar ilginç değil mi?)
sıcak parayla bir ülke, ilk deneyimini yaşadı mı genellikle gelişim gösterir. sıcak parayla ilk deneyimimiz 24 ocak 1980 tarihli devrim niteliğindeki kararlarla olmuştur, süleyman demirel tarafından.. hatırlarsanız, 1970'lerdeki çekilmez enflasyon 1980'lerde azalmaya başlamış ve
turgut özal başbakan olunca ülkenin ekonomisi iyi denilecek bir düzeye gelmişti (mesela kuru soğana muhtaç olan babam işlerini bu dönemde büyüttü ve 6 adet daire aldı). fakaaat, sıcak para'nın tadı güzeldir ama, dikkat etmek gerekir. tıpkı içki gibi.. içki ilk başta güzel gelebilir, ama çok içtin mi sarhoş olursun kendini kontrol edemezsin.
sıcak para da böyledir. sıcak paraya tümüyle teslim oldun mu, o ülkeyi artık tbmm, başbakan, halk yönetmez: sıcak para yönetir. hükümetler, sıcak paranın tavrına göre politikalarına şekil verir. @1'de anlattığım gibi rezaletler oluşur (sıcak para kaçmasın diye teröre göz yummak).
türkiye gibi bu politikayı güden başka ülkeler var mı? demişsin. buna kesin bir cevap veremem açıkçası..
amerika'dan şirketlerin kaçmasının sebebi kesinlikle savaş değil. aslında şirketlerin kaçması diye bir şey yok, şirketlerin başka yere para yatırması durumu vardır, işte bu sıcak para'dır. amerika ve çin, dünya üzerindeki istisnai iki ekonomiye sahip iki süper-güç ülkedir. bu ülkelerin ekonomisini benim bile kafam almıyor, ama size şunu söyleyeyimki: abd sıcak paraya muhtaç olan bir ülke değildir, çünkü sağlam temelli bir ekonomisi var. ayrıca, savaş sebebiyle oradan şirketler asla kaçmaz.
zira abd kasasında sadece savaş için 500 milyar doların mevcut olduğu açıklanmıştır. 500 milyar dolar... inanılmaz bir bütçedir. savaş bütçesi önemlidir, diyelim türkiye bir ülkeyle savaşa girdi (allah göstermesin). her ülkenin bir savaş bütçesi vardır, savaş bütçesi, savaşın getirdiği ekonomik sıkıntıların piyasaya yansımasını önlemek için vardır. türkiye'nin savaş bütçesi bu savaşta yetersiz kaldı diyelim, işte o zaman savaşın sıkıntıları piyasaya yansır. büyük zam'lar.. hatta daha da ileri safhaya giderse karneyle ekmek satılması.. savaş bütçesinin tükenmesi çok kolay bir şeydir, örneğin abd'nin ırak sebebiyle savaş bütçesi bitme noktasına geldi. türkiye'nin olası bir savaşta savaş bütçesinin tükenmesi bir gün bile sürmez. onun için türkiye,
ben bölge gücüyüm diyip de artistlik yapmamalı suriye ile iyi geçinmeli.
uzun oldu, kusura bakmayasın.