ateist bile değilim

Burada "doğru" dan kastım, "iyi" ile ilgili söylediklerimle aynı. "doğru" kavramı da "iyi" gibi tamamen kişiseldir. Ama eğer ki evrenselleştirmek istersek "insanları mutlu eden şey" görüşünü referans olarak almalıyız. Çünkü doğru olan budur.

Ama sakın "doğru" ile "gerçek" kavramlarını birbirleriyle karıştırmayım. Benim bahsettiğim "doğru", daha önce bahsettiğim "iyi" ile aynı olarak varsayılabilir. "gerçek" kavramı ise daha önce bahsettiğim "iyi" veya "doğru" ile aynı şey değildir.

Neden az önce söylediğimi şeyleri referans almamız gerektiği konusunda uzunca konuşabilirim. Ama kısaca anlatırdam da aklınıza yatacağını tahmin ediyorum.

insanı hayvandan ayıran şey bilinçtir. Bu bilincin en büyük getirisi ise hayatı kavramak için bir şans ve yaşadığının farkındalığıdır. Bu farkındalık insanın içgüdülerinin kısmen ötesine geçmesini sağlar. Ama canlı olmanın getirisi hala oradadır. "mutlu olma isteği."

hayvanlar içgüdüleri ile hareket ederler çünkü onları mutlu eden şey budur. Doğru olduklarına inandıkları şey değildir çünkü hayvanların "doğru" ve "yanlış" kavramlarını ayırt edebilme yetisi yoktur.

Ama insanların vardır. Yine içgüdüleri temel alarak gelişen, zamanla toplum yapısının oluşması ve ilerlemesi ile şekillenen "doğru" ve "yanlış" kavramı insanlarda mevcuttur. Aynen iyi ve kötü gibi.

insan bu "doğru" kavrdıbını evrenselleştirerek gir şeyi yaftalamak için kullanırken doğru kavrdıbının desteklediği düşünce "insanı mutlu eden şey" olmalıdır.

Çünkü insan doğasına ters düşerek, ona aykırı davranarak ancak bir dereceye kadar mutlu olabilir. Eğer onun doğru ve yanlış kavramları toplumun şekillendirdiği, gelenek ve göreneklerin getirdiği doğrular ise o doğruların insanı mutlu edeceği garanti edilemez. Doğrudan bireyi veya toplumun etkisiyle hem bireyi hem de diğer insanları mutsuz edebilir. O birey de onu mutsuz etmesine rağmen doğru olduğuna inandığı için yaptığı şeyi yapmaya devam edecektir.

Yine insanın bilinci onu bir sebep, bir anlam aramaya yönlendirir.

Biraz öznel bir yorum olacak ama soruyorum, insan mutlu olmayacaksa gerçekten yaşamalı mı?