gelin buraya şakirtler dinimizde açık buldum

@192 sen de harbiden malmışşın amk. senin mantığın ceza hukukundaki sebep teorisine benziyor yani yapılan her fiilin zincirleme sebepleri ve bunları ortaya koyanların da sorumluluğu vardır gibi. yani senin anlayacağın dilde adamın biri bıaçakla birini öldürdüğünde o bıçağın yapılması aşaması da devreye girer, bıçağı üreten ve satan da bu fiile katkıda bulundukları için sorumlu olurlar bu mantıkta. avcılık için satılan tüfekte de aynı mantık. sen bunu gidip adam öldürme de kullanırsan senin mantığına göre o tüfeği satanın da sorumlu olması lazım. bu görüş doktrinde bayağı zaman görmüş. sonra bakmışlar ki böyle mantık mı olur amk, insanın kendi aklı var o dalga geçtiğin adamın dediği gibi. biri bıçaağı oluşturur senin için ama bunu sen gidip birini deşmekte kullanırsan onun herhangi bir müdahalesi olmadıktan sonra sorumluluğu doğmaz. aynen bunun gibi allah bize irade ve akıl vermiştir, gerisine karışmamış, peygamber ve kitaplar gibi uyarıcılarla nasıl yaşanması gerektiğini bildirmiştir. yani allah kendi eliyle sana çekeceğin 31leri izleyeceğin ferreları, edeceğin küfürleri, elleyeceğin kızları dikte etmemiştir. sen sana verilen iraden ile bunları yapmışsındır. bu alanda açık bir serbesti vardır, aynen kullandığın bıçakta gibi.