osmanlı türk değildi

şu an birbirinize girerek tartıştığınız osmanlı'nın yönetiminde rol oynamış kişilerin teker teker her biri, ideoloji denen şey nasıl kurgulanır, nasıl kullanılır, bunları bilen kimselerdi.

osmanlı gavura gavur, türke türk, güçlüye güçlü, dosta dost, müslümana müslüman, küffara kahhar olmasa idi zaten 600 yıl var olamazdı.
osmanlı bu tip tartışmaların üzerinde bir devlettir. mükemmelliğinden dolayı değil. içinde insan olan şey zaten ne kadar mükemmel olabilir... bu tip tartışmaların üzerinde olmasının sebebi, amaç ve araç konusundaki seçimleridir. etnisite, din, dil gibi şeyler, hükümranlık için araçtır. osmanlı 600 sene varlığını sürdürebildiyse araçlarını çok iyi kullanmıştır.

demek ki neymiş? siz burada birbirinizi yiyorsunuz ama aslında (sizden çok daha fazla) siyaset ilmi okumuş ve daha fazla politika bilen padişahlar, tartıştığınız meseleleri zerre giblemez imiş. mevzu bütünlüğü bozmadan saltanatı sürdürmek imiş. o amaç uğruna da ne yapılsa hak imiş... (bence böyledir demiyorum. bu işin oluru bu. bence salatanatı sürdürmek için feda edilemiyecek şeyler olduğu gibi, çok değerli olmasına rağmen devletin bekası için yok edilmesi gereken şeyler de vardır.