ben oruç tutan bir müslümanım

sorun tok birilerinin açların halinden anlamıyor olması değildir. sorun, sistemin aç ve fakir insanların daha en başından kavram olarak ortaya çıkmasına izin veriyor olmasıdır. sorun fakir bir ali ya da fakir bir ayşe'nin var olması değil, fakirliğin kavram olarak var olmasıdır.

hiçbir semavi din, bu sorunu bu şekilde irdelemez.

çünkü onlara görşe her şey imtihandır. nerede bir haksızlık olsa bu imtihandır. nerede bir dengesizlik olsa bu imtihandır. nerede zulüm olsa bu imtihandır.

oysa bu tip zararlarda rol almamak yetmez. bunları tersine çevirmek ödevdir. bu manzara karşısında düşünülmesi gereken şey dünyanın imtihanlar dünyası olduğu değildir. düşünülmesi gereken şey zarurettir.

şeytan olmasa, imtihan olmaz demek, "neden en başından beri kötülük var?" ya da "neden doğrudan tüm insanlık iyi olarak yaratılmadı ve doğrudan cennet'e yerleştirilmedi?" sorusuna cevap bulmaz. en başından iyi olarak yaratılmanın özgür irade ile çeliştiğini düşünmek ise, yaratıcı'nın hem tam hür irade hem de sadece iyilik'in mevcut bulunduğu bir evren kurgulayabilecek aşkınlıkta olmadığını itiraf etmekten başka bir şey değildir. eğer tanrı bu raddede aşkın ise o halde kötülüğü yaratmasındaki sebep kastendir. o halde tanrı salt iyi değildir. o halde semavi dinlerin tanrı tanımı geçersizdir.

mühim olan şey neye ve neden inandığımız değil. sorgulamanın şart olduğuna inanmak bile bir inançtır. kimileri sorgulamadan gayet güzel yaşamaktadırlar.

mühim olan şey, kişinin kendisinin doğru olarak bildiği şeylerin evrensel doğrular olmama ihtimalinin çok yüksek olduğunu itiraf edecek kadar tevazu ve mantık sahibi olmasıdır. dindar kimseler, eylemlerini ve fikirlerini, başkalarını kurtaracak kadar üstün görürler.

bu narsizmdir.

narsizm, rahatsızlıktır.