entry sayısı arttırma başlığı

ekim devrimi’nde talihli idik, ancak yazınımızda ekim devrimi o kadar talihli olmadı. ekim devrimi'nin genel bir tablosunu çıkaran siyasal ve örgütsel açıdan belli başlı anlarının altını çizen bir tek esere dahi sahip değiliz henüz. dahası, devrimin hazırlığı veya devrimin kendisine ilişkin ve bunun çeşitli yönlerini niteleyen malzemeler de henüz yayımlanmış değil. partinin ve devrimin ekim öncesi ve sonrası tarihine ilişkin bir dizi belge ve malzeme yayımlıyoruz. ancak, ekim'in kendisine çok daha az önem veriyoruz. devrimi başardıktan sonra, sanki onu bir daha tekrarlamamıza gerek olmadığına karar vermişiz; ekim'in incelenmesinden ve hazırlanışından acil görevler ve gelecekteki düzenlemeler için doğrudan bir yarar beklemiyoruz sanki.

ne var ki, böyle bir değerlendirme, kısmen bilinçsizce de olsa tümü ile yanlış olmakla kalmayıp, daha da ötesinde darkafalı milliyetçi bir niteliğe de sahiptir. ekim devrimi deneyimini tekrarlamak zorunda olmayışımız bu deneyden öğreneceğimiz birşey olmadığı anldıbına gelmez. enternasyonal'in sadece bir parçasıyız; diğer ülkelerin proletaryası halen kendi ekim sorununu çözmek zorundadır. ve geçtiğimiz son yıllarda da batı’nın en ileri komünist partilerinin deneylerimizi özümsemek şöyle dursun, onları olgular düzeyinde dahi tanımadıklarına dair yeterli ikna edici belirtilere sahibiz.

elbete ekim'i incelemenin, hatta ekim'e değin malzemeleri incelemenin, eski görüş ayrılıklarını yeniden gündeme getirmeksizin mümkün olmadığı söylenebilir. ancak soruna böyle yaklaşmak, fazla büyük bir sefillik olur. 1917'deki görüş ayrılıkları tabii ki son derece derin ve tesadüfi olmaktan uzaktılar. ama, dün yanılmış olanlara karşı bugün bunu bir mücadele silahı olarak kullanmak fazlasıyla bayağı bir yöntem olurdu. ne var ki, basit kişisel kaygılar dolayısıyla uluslararası bir öneme sahip olan ekim devrimi'nin temel sorunlarını suskunlukla geçiştirmek daha büyük bir yanlış olurdu.

geçtiğimiz yıl, bulgaristan'da iki ağır yenilgiye uğradık: önce bkp kaderci doktriner kaygılardan kalkınarak devrimci bir eylem için olağanüstü elverişli bir dönemi kaçırdı. (stankof’un haziran darbesinden sonra köylü ayaklanmaları); daha sonra hatasını onarmaya çalışarak siyasal ve örgütsel öncüllerini hazırlamaksızın parti eylül ayaklanmasına girişti. bulgar devrimi alman devrimine bir giriş olmalıydı. ne yazık ki bu felaketli girişi almanya'da çok daha beter bir gelişme izledi. geçtiğimiz yılın ikinci yarısında bu ülkede dünya çapında tarihi bir öneme sahip olağanüstü devrimci bir durumun nasıl kaçırılacağının klagib bir gösterisini izledik. bulgar ve alman deneyimleri de yeterince bütünsel ve somut bir değerlendirmeye tabi tutulmadılar. bu satırların yazarı, almanyada’ki olayların akışının şemasını geçen yıl geliştirdi. (bkz. "doğu ve batı" adlı kitapçıktaki bir dönüm noktası ve geçtiğimiz aşama bölümleri). o tarihten bu yana olup biten herşey bu şemayı doğrulamıştır, kimse de başka bir açıklama getirmeye yeltenmemiştir. ancak bizim için bir şema yeterli değildir, bize almanya olaylarının gelişimini tüm verileriyle sergileyen ekgibsiz bir tablo, bu üzücü yenilginin nedenlerini açığa çıkaran bir tablo gereklidir.