1. 1.
    +1 -2
    sozlugun 3 yili a$kin tarihi boyunca ba$lik acma konusunda belli genel tarafindan kabul edilmi$ kimi kistaslar ortaya cikmi$tir.. yeni kullanicilarin cogu bunlarin farkinda olmadigi icin en cok yaptiklari hata, konu ba$liklarini yanni$ yunnu$ (bkz: cem yilmaz turkcesi) acmak olmu$tur.. aklima ilk gelenleri ozetleyeyim:

    1. ba$liklar genellikle ilgili kavramin ismidir. nasil acacagini bilmiyorsaniz ismini kullanin. orn: tophane hakkinda ba$ligin dogrusu "tophane"dir. tophane semti degildir.

    2. kisaltmalar aralarinda nokta olsalar bile biti$ik yazilirlar.. ce$itli i$aretlerle ayrilmalari ozellikle yapilmadigi surece kisaltma ba$liklarinin dogru yazili$i biti$iktir.. orn: dwg, wysiwyg, 3d, cpmxchgb.. legal olan istisnalar icin ise (bkz: f e a r) (bkz: f e e l i n g c a l l e d l o v e). askeri kisaltmalar askeriye nasil uygun gorduyse yuce komutanlarimiz nasil uygun bellediyse oyle yazilir. orn: 2'nci or.is.a.2'inci is.svş.tb.k.liği malatya

    (neden: cunku kisaltma kullaniminda iki $ekil de tercih edilebildiginden yazili$inin ozellikle zorlanmadigi durumlar haricinde biti$ik kullanim daha yaygin ve pratik kullanimindan dolayi standart kabul edilmi$tir)

    4. bir web sitesi ile ilgili ba$lik her zaman web sitesinin adi olmak zorundadir: google, altavista ya da alkışlarlayaşıyorum.com gibi. web sitesinin adini ise logolarindan veya title'larindan bulabilirsiniz..

    (neden: cunku sozlukte kavramlar isimleriyle anilmaktadir, adresleriyle degil)

    5. ozel bir adi olmayan web siteleri ile ilgili ba$liklarda bir kural gudulmesi $art degildir.. adresin kendisi kullanilabilir http://www.bilgi.edu.tr'deki gibi..

    (neden: her sitenin sembolik bir adi olmayabilmektedir)

    6. belli bir tarihi ifade eden ba$liklar 21 aralik 1976 tarih formatini kullanmalidirlar.. yanli$ ornekler ise 03 02 2002, $ubat 14 2002, 1 3 2002 $eklinde gider..

    (neden: sozlukte yaygin olarak kullanilan ve en anla$ilir, en okunakli, kari$ikliga mahal vermeyen tarih $ekli budur)

    7. belli bir saati ifade eden ba$liklar 24h formatini ba$larinda sifirlariyla beraber kullanmalidirlar.. orn: 18 00, 07 00 gibi.. ozel isim olarak saat isimleri bu kurala uymaz (misal 6:00pm diye bir kitap varsa o 6 00pm ba$liginda incelenir)

    (neden: turkiye'de standarttir, pm/am kari$ikligina mahal vermez)

    8. bir nesne, kavram, ki$i hakkinda acilan ba$liklara gerekmedigi surece turu sonuna taki olarak eklenmemelidir.. elma meyvesi, michael jackson $arkicisi gibi ba$liklar bu oldukca gib yapilan hataya ornektir.. formulize etmek gerekirse "anlamini kaybetmeden alabilecegi en kisa form" olarak kabul etmek yeterli olacaktir.. mesela "ayi$igi sonati"'ni kalkip "ayi$igi" olarak ufaltmak hatali olacakken "rock muzik" yerine "rock" yazmak daha dogru olacaktir.. (bunlari yazdigima inanamiyorum)

    (neden: cunku sozlukte kavramlar isimleriyle anilmaktadir)

    9. ki$iler hakkinda acilan ba$liklarda dogrusu ki$inin adini acik yazmaktir.. hitler yerine adolf hitler, ataturk yerine mustafa kemal ataturk gibi.. yine de literaturde kisa haliyle kabul gormu$ yazarlar icin kasmaya gerek yoktur.. h. p. lovecraft, t. s. eliot gibi.. "dr" "prof" gibi onekler kullanilmaz.. "dr. doom" gibi gerekmedigi surece tabi..

    (neden: ki$i isimlerinin yazili$inda pek cok tercih yapilabildiginden, ce$itli sanat dallarindaki "mahlas" ali$kanliklari haricinde tam isim tarti$maya en az acik olan secenek oldugundan uygun gorulmektedir. mahlaslar ise literaturde basili olarak bu halleriyle kullanildiklarindan kaynaklardan teyid edilebilmektedirler bu yuzden tarti$maya acik olmadiklarindan ve cogu zaman gercek isimden daha yaygin bilindiklerinden (trevanian gibi) varolduklari takdirde tam isme tercih edilmektedirler)

    10. ba$liklardaki harf sinirina sigmayan ba$liklari yarim acmaya veya acmak icin bo$luklardan gramerden odun vermeye cali$mayin. eger 50 harf yetmiyorsa o ba$ligi hicbir$ekilde acmayin zaten..

    (neden: aksi derme catma gorundugu gibi okura eri$im imkani saglamamaktadir. kelime bazli arama sistemlerini de bozmaktadir)

    11. aramaya inanin.. (bkz: aramaya inanmak)

    (neden: 1 milyon ba$ligin tamami eski sevgili hakkinda olacak degil ya)

    12. turkce ba$liklarda hatalar ozellikle vurgulanmak istenmedigi surece gramer hatasi yapilmamalidir.. gib rastlanan hatalar icinde mi, ki, de eklerini biti$ik veya biti$ik olmasi gerekirken ayri yazmak gelmektedir..

    (neden: okurun eri$im ve aradigini bulma imkanlarini arttirmak, refah devlet seviyelerine eri$mek)

    13. ba$lik acarken cogul olmasi ozellikle beklenmedigi surece tekil acilmalidirlar.. elma, armut gibi.. (yanli$ kullanimi farkedebileceginiz uzere elmalar ve armutlar'dir).. ozellikle cogul olmasi gereken ba$liklar da vardir osmanlilar, denemeler gibi..

    (neden: tum kavramlarin tekil halleri ortak paydalari oldugu icin)

    14. bir fiil veya deyim ile ilgili ba$lik acarken genel kullanim mastar ekiyledir.. "gitmek", "beynini gibmek", "alttan almak" gibi.. bunun di$inda ozellikle mastar olmamasi gereken halleri de zaman zaman kullanilabilir ozel isimlerde veya farkli anlamlara gelebilen hallerde.. deneme, mihlama gibi..

    (neden: fiilin/deyimin tek notr formu oldugu icin, boylece okurun ilgili fiili ararken hangi formda aramasi gerektigini du$unmesi deneme yanilma yapmasina gerek olmaz)

    15. eserlerle (eser derken kitap, resim, film gibi her tur eser diyoruz) ilgili ba$liklar eserin orijinal ismiyle acilmalidir.. mesela $arkuteri yerine delicatessen gibi.. mein kampf gibi..

    (neden: orjinal isim ve ceviri isimleri arasinda yaygin kullanim acisindan cok buyuk incinlik oldugu gibi hangisinin daha yaygin oldugunu bulmak mumkun degildir. hatta bazen yaygin ismi yanli$ ismi de olabilmekte, eserin turkce cevirisi olamayabilecegi gibi turkce'de birden fazla farkli isimde cevirisi de yayinlanmi$ olabilmektedir. boyle durumlardaki ayriliga du$memek adina tarti$ma faktoru en az olan orjinal isim tercih edilmektedir)

    16. bir sayiyla ilgili ba$ligin sonuna gereksiz ekler getirilmemelidir "3 sayisi", "5 rakami" gibi.. yine de son eki olmadan kullanilmayan tabirlerde bunu a$mak mumkundur "100 numara", "12 monkeys" gibi.. ben size sagduyuyla cikarilabilecek $eyleri oturup anlatiyorum ya bunu yapma gerekliligi ne zaman hangi a$amadan sonra ortaya cikti merak da etmiyor degilim..

    (neden: cunku sozlukte kavramlar isimleriyle anilmaktadir)
    Tümünü Göster
    ···
   tümünü göster