1. 1.
    0
    yunanistan cumhuriyeti (yunanca: ελληνική δημοκρατία, eliniki dimokratia) ya da kısaca yunanistan (ελλάδα, elada, ufa: [e̞ˈlaða] (yardım·bilgi); tarihi olarak ελλάς, ellas ufa: [e̞ˈlas]) güneydoğu avrupa'da balkan yarımadası' nın güney ucunda yer alan bir ülke. avrupa birliği ve kuzey atlantik antlaşması örgütü üyesi yunanistan, türkiye'nin batı komşusudur. arnavutluk, bulgaristan ve makedonya cumhuriyeti ile de sınır paylaşmaktadır.
    osmanlı devletinin zayıflaması sürecinde, 19. yüzyılın büyük emperyal devletlerince i̇stanbul'un idaresinden çıkartılarak kurulan 28 yeni devletten biridir.
    yunanistan adı antik i̇yonya'nın (bugünkü i̇zmir, aydın, manisa, muğla bölgesi) arapça ve farsça söyleniş şeklinden gelir.
    orta çağ'da bizans i̇mparatorluğu ve sonra osmanlı devleti dönemlerinde romalı anldıbına gelen rum adı kullanıldı. bu isim bugün daha çok kıbrıs'nın güneyi, i̇stanbul ve ege'deki yunan asıllı halkı ifade etmek için kullanılmakta, yunanistan'da yaşayanlara sıkça yapılan bir hata ile yunanlı denilmektedir. bunun yerine hem bu milletten olan kişiyi ifade etmek hem de yunanistan'a ait olduğunu belirtmek için yunan sözcüğü kullanılır. [1]
    yunanistan, 1981'den beri avrupa birliği[2], 1952'den beri nato, 1961'den beri oecd[3], 1995'den beri batı avrupa birliği ve 2005'den beri avrupa uzay ajansı[4] üyesidir. atina ülkenin başkenti; selânik, patras, kandiye, volos, yanya, yenişehir ve kavala, vodina ülkenin bazı diğer büyük şehirleridir.
    konu başlıkları [gizle]
    1 i̇sim
    2 tarih
    3 coğrafya
    4 i̇klim ve bitki örtüsü
    5 demografi
    6 etnik yapısı
    7 dil
    8 i̇darî birimler
    8.1 coğrafi bölgeler
    8.2 nomos
    9 ayrıca bakınız
    9.1 harita
    10 galeri
    11 dipnot
    12 kaynaklar
    13 dış bağlantılar
    i̇sim [değiştir]

    yanlış da olsa bu adı kullanmışlardır ve günümüzde de kullanılmaktadır. ayrıca arapçada roma i̇mparatorluğunda veya doğu roma’da yaşayan yunanlılara roma'lı "rumi” denirdi. fakat daha sonra sözcük “rum” halini almış ve bir süre sonra da türkiye’de anadolu’da yaşayan yunanlar'a denilmiştir ve günümüzde de denilmektedir. arihte... hellen sıfatı; çeşitli etnik topluluklar için kullanılmıştır. hellen sözcüğü ilk olarak makedonya kralı büyük i̇skender’nin pers'ler üzerine yaptığı asya seferi sonunda hellen uygarlığı kurmasıyla başlamıştır.bu sefer sonunda anadolu, mezopotamya, mısır, i̇ran ve kuzey hindistan topraklarını ele geçiren i̇skender, doğu ve batı(yunan) kültürlerini sentezleyerek hellen kültürünün oluşumunu sağlamıştır. bu olaylar meydana gelirken yunanlar, hellen imparatorluğu içinde incin halde yaşıyorlardı. yunanlar ticari ve kültürel ilişkiler içine girdikleri çeşitli halklarla bu incinlığı bozup birlik oluşturmak istediler. birliğin oluşmasında halkların lehçe farklarına rağmen yunanca konuşmaları da önemli bir etken olmuştur.
    yunanlar, kendilerine ırk birliğini açığa vuran "hellen" adını vermeden önce, başka ırktan olanları ve başka dil konuşanları "barbares" (barbarlar) olarak göstermişlerdir.bu şekilde kendileriyle yabancılar arasında bir sınır çizip; kendi ırksal topluluklarını kurarak, hellen sözcüğünün oluşumunu sağlamışlardır. “grek” deyimine tarihsel açıdan bakıldığında yunanların akdeniz'de koloniler kurması bunda büyük etken olmuştur. o zamanlarda yunan kolonilerinden biri de i̇talya yarımadasındaki kime’dir. kime eğriboz adasında yaşayan halkisli’ler tarafından kurulmuştur fakat bu şehrin kurulmasında eğriboz adasının karşı kıyılarındaki gralar yardımcı olmuştur. bunun sonucunda bu kavmin adı i̇talya'da biraz değiştirilmek suretiyle "graikus" (graecus) şeklini almış, sonraları latinler tarafından tüm hellen kavmini gösteren kolektif bir sözcük olarak kullanılmıştır.
    "grek" deyimine latince sözlük anlamından bakıldığında da, "hırsız, hilekâr" anldıbına gelmektedir. aynı zamanda da fransızca larousse 'da da aynı anlam yazılıdır. bu anlam yunanlar tarafından yunan ruhunu yaraladığı için,ii. dünya savaşı'ndan sonra, yunan hükümetinin başvurusu üzerine "grek" kelimesinde düzeltme yapılıp “hellen” sıfatını kendilerine layık görmüşlerdir. "i̇yonya", yunanistan'daki dor istilası karşısında anadolu kıyılarına göç etmek zorunda kalan ve batı anadolu'da on iki büyük site kuran halkın kendilerine verdikleri isimdir. i̇yonlar bir süre bağımsız kaldıktan sonra anadolu’nun halklarından olan lidyalılara boyun eğmişleridir. daha sonra doğudan gelen pers işgalerine yenilen lidya’nın pers egemenliğine girmesiyle i̇yonlarda pers egemenliğine girmiştir. .daha sonra bu “iyon” adı giderek yayılmaya başladı. tevrat'ta yavan, asur yazıtlarında yavnai, pers yazılı belgelerinde yauna olarak gösterilmiştir. buna göre; doğudan gelen ve önce batı anadolu'yu -dolayısıyla i̇yonya'yı- ele geçiren persler, ege'deki düşmanlarına "yauna" adını vermişlerdir. bu ad zamanla bugünkü yunanistan halkını da içene alacak şekilde genelleşmiştir. türkler de, yanlış da olsa bu adı kullanmışlardır ve günümüzde de kullanılmaktadır. ayrıca arapçada roma i̇mparatorluğunda veya doğu roma’da yaşayan yunanlılara roma'lı "rumi” denirdi. fakat daha sonra sözcük “rum” halini almış ve bir süre sonra da türkiye’de anadolu’da yaşayan yunanlar'a denilmiştir ve günümüz
    Tümünü Göster
    ···
   tümünü göster