bilgisayarcilar buraya bakin

bellek [değiştir]
bir bilgisayarın belleği, sayılar içeren bir hücreler bütünü olarak düşünülebilir. her hücreye yazılabilir ve içeriği okunabilir. her hücrenin kendisine özel bir adresi vardır. bir komut örneğin 34 sayılı hücrenin içeriğini 5.689 sayılı hücreyle toplayıp 78. hücreye yerleştirmek olabilir. i̇çerdikleri sayılar herhangi bir şey olabilir, sayı, komut, adres, harf, v. b. i̇çeriğinin doğasını ancak onu kullanan yazılım belirler. günümüz bilgisayarlarının çoğunluğu veriyi kaydetmek için ikili sayıları kullanır ve her hücre 8 bit (yani bir bayt) içerebilir.

kişisel bilgisayar: (1) ekran, (2) ana kart (3) i̇şlemci (cpu) (4) bellek (ram) (5) genişletme kartları (pci-x, agp, v. b.) (6) güç kaynağı (7) optik disk sürücü (dvd, cd, v. b.) (8) sabit disk (9) klavye (10) fare
dolayısıyla bir bayt 255 farklı sayıyı ifade edebilir, bunlar ancak 0 dan 255'e veya -128 den +127'ye olabilirler. yan yana yerleşmiş birden fazla bayt kullanıldığında ise (genelde 2, 4 veya 8) çok daha büyük sayıların kaydedilmesi mümkün olur. çağımız bilgisayarlarının bellekleri milyarlarca bayt içermektedirler.
bilgisayarlarda üç adet bellek türü bulunur. i̇şlemci içerisinde yer alan yazmaçlar, son derece hızlı ancak çok sınırlı sığaya sâhiptirler. i̇şlemcinin çok daha yavaş olan ana belleğe olan erişim gereksinimini gidermek için kullanılırlar. ana bellek ise rastgele erişimli bellek (reb veya ram, random access memory) ve salt okunur bellek (sob veya rom, read only memory) olmak üzere ikiye ayrılır. ram'a istenildiği zaman yazılabilir ve içeriği ancak güç sürdüğü sürece korunur. rom'sa sâdece okunabilen ve önceden yerleştirilmiş bilgiler içerir. bu içeriği güçten bağımsız olarak korur. örneğin herhangi bir veri veya komut ram'da bulunurken, bilgisayar donanımını düzenleyen bios rom'da yer alır.
son bir bellek alt türü ise önbellektir (cache memory). i̇şlemci içerisinde yer alır ve yazmaçlardan büyük sığaya sâhip olmanın yanı sıra ana bellekten de hızlıdır.

sabit diskler bilgisayarların en çok tanınan g/ç birimlerindendirler.
g/ç bir bilgisayarın dış dünyadan veri alışverişinde bulunmak için kullandığı araçtır. yaygın olarak kullanılan giriş birimleri arasında klavye ve fare, çıkış için ise ekran (veya görüntüleyici, monitör) ve yazıcı sayılabilir. sâbit ve optik diskler ise her iki görevi de üstlenirler.
bilgisayar ağları [değiştir]
1970'lerde abd'li mühendisler ordu içerisinde yürütülen bir tasarı çerçevesinde bilgisayarları birbirleri ile bağlayıp (arpanet), günümüzde bilgisayar ağı olarak bilinen yapının temellerini attılar. zaman içerisinde bu bilgisayar ağı, ordu ve akademik birimler ile de sınırlı kalmayıp genişledi ve bugün milyonlarca bilgisayar içerden bilgisunar (internet veya genel ağ) oluştu. 1990'lara gelindiğinde ise, i̇sviçre'nin cern araştırma merkezinde geliştirilen küresel ağ (world wide web, www) adlı iletişim kuralları, e-posta gibi uygulamalar ve ethernet gibi ucuz donanımsal çözümler ile bilgisayar ağları yaygınlık kazandılar...
donanım [değiştir]

disket sürücü, sabit disk ve optik diskin bulunduğu çevresel birimlerin toplandığı standart tip bilgisayar kasası
donanım kavramı bir bilgisayarın tüm dokunulabilir bileşenlerini kapsar.
donanım örnekleri
çevresel birimler (giriş/çıkış) giriş fare, klavye, oyun çubuğu, tarayıcı
çıkış monitör, yazıcı
her ikisi disket sürücü, sabit disk, optik disk
bağlantı birimleri kısa menzil rs-232, scsi, pci, usb
uzun menzil (bilgisayar ağları) ethernet, atm, fddi
yazılım [değiştir]
yazılım kavramı bilgisayardaki özdek (maddi) olmayan tüm bileşenleri tanımlar: yazılımlar, iletişim kuralları ve veriler hepsi yazılımdır.
yazılım
i̇şletim sistemi unix/bsd unix v, aix, hp-ux, solaris (sunos), freebsd, netbsd, irix
gnu/linux linux dağıtımları
microsoft windows windows 3.1, windows 95, windows 98, windows nt, windows ce, windows xp, windows vista, windows 7
dos dos/360, qdos, pc-dos, ms-dos, freedos
mac os mac os x
gömülü ve gerçek zamanlı işletim sistemileri gömülü işletim sistemleri dizelgesi
kütüphaneler çoklu ortam directx, opengl, openal
yazılımlama kütüphanesi c kütüphanesi
veriler i̇letişim kuralı tcp/ip, kermit, ftp, http, smtp
belge biçimleri html, xml, jpeg, mpeg, png
kullanıcı arayüzü grafiksel kullanıcı arayüzü (wimp) microsoft windows, gnome, kde, qnx photon, cde, gem
metinsel kullanıcı arayüzü komut satırı, kabuk
diğer
uygulama ofis kelime işlemci, masaüstü yayıncılık, sunum yazılımı, veri tabanı yönetim sistemi, hesap çizelgesi, muhasebe yazılımı
bilgisiyar erişimi tarayıcı, e-posta istemcisi, küresel ağ sunucusu, anlık ileti yazılımı
tasarım bilgisayar destekli tasarım, bilgisayar destekli yapım
grafikler hücresel grafik düzenleyici, yöneysel grafik düzenleyici, 3b modelleyici, canlandırma düzenleyici, 3b bilgisayar grafikleri, video düzenleme, görüntü işleme
sayısal ses sayısal ses düzenleyici, ses oynatıcı
yazılım mühendisliği derleyici, çevirici, yorumlayıcı, hata ayıklayıcı, metin düzenleyici, tümleşik geliştirme ortamı, başarım incelemesi, değişiklik denetimi, yazılım yapılandırma yönetimi
oyunlar strateji, macera, bulmaca, benzetim, rol yapma oyunu, etkileşimli kurgu
ek yapay zeka, antivirüs yazılımı, belge yönetici
yazılımlama dilleri [değiştir]
yazılımlama dilleri
programalama dilleri listesi programlama dillerinin bölümsel listesi, programlama dillerinin abecesel listesi, i̇ngilizce tabanlı olmayan programlama dilleri
çokça kullanılan assembly dilleri x86
çokça kullanılan yüksek düzey diller basic, delphi, c, c++, c#, cobol, fortran, java, lisp, pascal, flash
çokça kullanılan betik dilleri bourne shell, javascript, python, ruby, php, perl
kişisel bilgisayarların kilometre taşları [değiştir]

1950-1970 büyük kurumlarda anaçatı bilgisayarlar kullanılıyordu.
1971 yonganın geliştirilmesiyle bilgisayarlar çok küçük hâle geldi. kişisel kullanıma yönelik ilk bilgisayar satıldı. kendi monitörü yoktu, televizyon ekranını kul