karl marx

marx'a göre, tarih sonsuz bir sınıf çatışmaları sürecini kapsamaktadır. bu, komünist toplumun oluşmasına kadar böyle sürecektir. ona göre, çatışma halinde bulunan sınıflardan biri fabrikalara ve diğer üretim kurumlarına ve araçlarına sahip olan yönetici sınıf diğeri ise, yönetici sınıf tarafından sömürülen ve durumları gittikçe ümitsizleşen emekçi sınıftır. bu yaklaşıma göre, burjuvazi, emekçi sınıfa "yönetici sınıf" fikrini benimseterek, onları doktrinsizleştirmeye yöneltmektedir. bu, emekçilere "bireysellik" düşüncesini benimsetilmesi ve ekonomik düzenlemelerin tarihsel ve doğal olarak oluştuğu yaklaşımının kabul ettirilmesiyle yapılmaktadır. böylece iki sınıf arasında var olan çelişki ve çatışmalar gizlenmeye çalışılacaktır. eğer varolan üretim ve bölüşüm ilişkilerinin doğal olduğu kabul edilirse o zaman kasıt aranmayacak, düzen kaçınılmaz olarak kabul edilerek ona katlanılacaktır. yönetici sınıf herkesi anamalcılığın doğal ve bu nedenle de ebedi olduğuna ikna etmeye çalışmaktadır. yönetici sınıfların kullandığı bir diğer yöntem de toplumsal sınıfların bulunmadığına ya da bir anda oluşmuş sınıfın geçici olduğu düşüncesinin kabul ettirilmesidir.