ulan amını yurdunu ızdırabını siktiklerimnin

bak şimdi bin iyi oku. kader ikiye ayrılır. birincisi senin elinde olmayan irade, yani külli irade.
Mesela, vücudumuzdaki kan dolaşımı ve hücrelerin çoğalıp ölmeleri gibi biyolojik faaliyetler ya da insanın ne zaman ve nerede doğacağı, cinsiyeti , anne-babasının kim olacağı gibi…
diğeri ise cüz'i irade, buda Allah’ın kendi külli iradesinin küçük bir numunesi olarak insanlara verdiği az bir seçme hakkıdır. Kul iradesiyle ister Allah da küllî irade ve kudretiyle kulun istediğini verir. insanın mesleğini, çevresini, eş ve arkadaşlarını seçmesi bu kısma girer. yani insan kaderini kendi seçer.
haa sen diyeceksinki şimdi Allah bizim ne yapacağımızı bilmiyor mu? evet biliyor. çünkü allah sonsuz kudret sahibidir. o gaybıda bilir. geleceği yalnızca ve yalnızca allah bilebilir. o madem biliyor biz niye o zaman yasıyoruz boş yere demek çok yanlış. tekrar söylüyorum çünkü allah sonsuz kudret sahibidir.

başka bir örnek..
diyelimki sen öğrencisin bende senin öğretmeninim. sen çalışkan ve zeki bir öğrencisin. derslerini hep veriyosun. hep geçiyosun sınavlardan. ee şimdi sen nasıl olsa her sınavdan geçiyosun zaten deyip seni sınav yapmayacakmıyım? tabikide yapıcam. allahta işte buna benzer insanları sınav yapıyor bir şekilde.