c ronaldo reyiz e kasideler yazıyoruz

kasideler, genellikle birini övmek ve yermek amacıyla yazılan şiirlere denir, kasideler genellikle din ve devlet adamlarını övmek amacıyla yazılan divan edebiyatı şiirlerdir. çok katı bir kalıpla yazılan kasideler, 6 bölümden oluşur. türk edebiyatında 13. yüzyılda kullanılmaya başlanır. nazım birimi beyittir. beyit sayısı 33-99 arasında değişir. kasidenin ilk beyitine matla denir. kasidenin son beyitine makta , şairin mahlasının bulunduğu beyite taç beyit denir. kasidenin en güzel beyiti beyt-ül kasid olarak adlandırılır

kasidenin özellikleri:1- beyitlerden oluşur. kafiye düzeni gazelle aynıdır. yani aa, ba, ca, da, ea, fa … ancak gazelden daha uzun bir nazım şeklidir. 2- kaside en az 33, en çok 99 beyitten oluşur. ancak beyit sayısı 33’den az olan kasideler de vardır. 3- kasidenin ilk beytine matla denir. ama şair, şiir içinde matlayı yenileyebilir. 4- kasidenin son beytine makta denir. 5- şairin isminin geçtiği yere taç beyit denir. sonlara doğrudur. 6- kasidenin en güzel beytine beytü’l-kasid denir. 7- aruz ölçüsüyle yazılır. 8- bu türün en meşhur ismi nef’i’dir. 9- kasidenin kendi içinde belli bölümleri vardır.

kasidenin bölümleri:
1- nesib (teşbib): giriş bölümüdür. kasidenin tasvir bölümüdür. burada, asıl konuya geçilmeden önce ramazan, bayram, bahar, yaz, savaş gibi konular ele alınır.
2- girizgâh: kasidenin ikinci bölümüdür. asıl konuya giriş için uygun bir ortam hazırlama yani giriş bölümüdür.
3- medhiye: bu bölümde şair kimi övecekse onun yüceliklerini, başarılarını, erdemlerini anlatır. bu bölümde abartı ve ağır bir anlatım göze çarpar.
o sultan ki cism-i cihân cânıdır zamânın zamân-ı baharıdır.
4- fahriye: şair bu bölümde kendini ve şiirini över. abrtılı bir anlatım söz konusudur.
5-tegazzül: şair zaman zaman monotonluğu kırmak için kasidenin içinde, aynı ölçü ve uyakla gazeller yazar. bu gazelin yazıldığı yer, tegazzül bölümüdür.
6- taç: şair bu bölümde mahlasını ( şiirdeki ad, takma ad) kullanır.
7- dua: en son bölümdür. burada, övülen, kendisi için kaside yazılan kişi için dua edilir. kişi için dua edilir. kasidenin son bölümüdür.
hüdâ ömrünü ber-karâr eylesin verip maksadın kâm-kâr eylesin not: kaside, bir maksat için yazılmış şiirdir. şairin bir isteği vardır. bu bakımdan bir dilekçe olarak değerlendirilebilir. çünkü şair, bu şekilde kompozisyona yer veren bir manzume ile hem isteğini söylemekte, hem de yeteneğini göstermektedir.
kaside çeşitleri:kasideler şu ölçülere göre sınıflandırılırlar.

2. rediflerine göre: su kasidesi, sühân kasidesi, gül kasidesi, sünbül kasidesi
not: şehirleri konu edinen kasideler de vardır. i̇stanbul kasidesi
3. konularına göre:
tevhid: allah’ın varlığını ve birliğini anlatan kasidedir.
münacaat: allah’a yalvarmak için yazılan kaside.
naat: hz. muhafazid(s.a.s)’i ve din büyüklerini anlatmak için yazılan kasidedir.
medhiye: devrin ileri gelen kişilerini övmek için yazılan kaside çeşididir.
mersiye: sevilen insanların ölümünden duyulan acıları anlatan kasidedir. türk edebiyatında bu kasidenin en güzel örneklerinden biri baki’nin kanuni sultan süleymân için yazdığı kanuni mersiyesi’dir.
hicviye: herhangi bir kişiyi yermek amacıyla yazılan kasidelerdir. acımasız ve abartılı bir dil kullanılır. edebiyatımızda hicviyenin en güzel örneklerini nef’i vermiştir. onun siham-ı kaza’sı bu türün en güzel örneklerinden biridir. kasi̇de
kasi̇deni̇n tari̇hi̇
kaside arap edebiyatında doğmuştur.i̇slamiyetten önce en parlak devrini yaşayan kaside uzun süre tek nazım şekli olarak kullanılmıştır. cahiliyye devrinde bütün arap yarımadasının şairleri yılda birkaç kez ukaz denen yerde kurulan panayıra kasidelerini getirirler ve şiir yarışmasına girerlerdi. burada en çok beğenilen kasideler altınla yazılıp mekke kapısına asılır. halka ilan edilirdi.bu yüzden de bu kasidelere müzehhebat(altınla süslenmiş) ve mu’allakat(talik edilmiş, asılmış) adı verilmiştir.mu’allakat içinde on kaside ,bunların da özellikle yedisi çok tanınmıştır.bu 7 kasidenin şairleri şunlardır;i̇mrü-ul kays, tarafa,zuhayr, ledaid,,amr bin kulsüm, andere,haris bin hilliza,(bazılarına göre son 3’ü nabiga, aşa ve alkama )’dır.mu’allakat’ın ilk ve tanınmış şairi i̇mrü-ul kays ,islamiyetten 100 yıl önce yaşamış ,hayatı maceralar içinde geçen bir arap emiridir. hassas ve lirik bir şairdir.
kasideler genellikle birini övmek ve yermek amacıyla yazılan şiirlere denir. kasideler genellikle din ve devlet adamlarını övmek amacıyla yazılan divan edebiyatı şiirleridir. çok katı bir kalıpla yazılan kasideler,7bölümden oluşur. türk edebiyatında 13.yy ‘da kullanılmaya başlanmıştır. nazım birimi beyittir. beyit sayısı 33-99 arasında değişir. kasidenin ilk beyitine matla denir. kasidenin son beytine makta, şairin mahlasının bulunduğu beyite taç beyit denir. kasidenin en güzel beyitine beyt-ül kasid olarak adlandırılır. kaside şairlerine kaside-gü(kaside söyleyen),kaside-sera ya da kaside-perdaz(kaside yazan) denir. kasideler nesib bölümünde ele alınan konulara göre kaside-i bahariyye ,kaside-i ramazaniyye ,kaside-i hammamiyye olarak adlandırılır. uyaklarına göre r harfi ile bitiyorsa kaside-i raiyye,l harfi ile bitiyorsa kaside-i lamiyye,m harfi ile bitiyorsa kaside-i mimiyye diye adlandırılır. rediflerine göre de tevhid, münacaat ,methiye diye bölümlenir