namaz nasıl kılınır

namaz nasıl kılınır?
bilindiği gibi namazlar farz, vacib, sünnet ve müstahab kısımlarına ayrılmakta ve ikişer, üçer, dörder rekatlı bulunmaktadır. bu namazlar daha önce yazdığımız üzere farzlarına, vaciblerine, sünnetlerine ve adabına riayet edilerek şöyle kılınır:

1) sabah namazı
sabah namazının iki rekat sünnetini kılmak için: "niyet ettim bugünkü sabah namazının sünnetini kılmaya", diye niyet edilir. hemen eller yukarıya kaldırılıp "allahu ekber" diye tekbir alınır. ondan sonra eller bağlanır ve "sübhaneke allahümme ve bihamdike ve tebarekesmüke ve tealâ ceddüke ve la ilahe gayrük" okunur. arkasından "eûzübillahimineşşeytani'r-racim bismillahirrahmanirrahim" diyerek eûzü besmele çekilip fatiha suresi okunur sonra "amîn" denir ve bir mikdar daha kur'an okunur (1). arkasından "allahu ekber" deyip rükûa varılır. bu halde en az üç defa "sübhane rabbiye'l-azîm" denir. sonra "semiallahülimen hamideh" denilerek ayağa kalkılır. ayakta "allahümme rabbena ve lekelhamd" denilir (2). ondan sonra "allahu ekber" diyerek secdeye varılır. secde halinde de üç defa "sübhane rabbiyel'alâ" denir. sonra "allahu ekber" denilerek kalkılır ve dizler üzerine oturulur ve bir tesbih miktarı durulur. yine "allahu ekber" denilerek ikinci secdeye varılır. bunda da üç defa "sübhane rabbiyel'alâ" denilir. bununla bir rekat bitmiş olur.

bu ikinci secde arkasından "allahu ekber" denilerek ikinci rekata kalkılır. tam ayakta iken yalnız besmele çekilir. fatiha suresi ve bir mikdar daha kur'an okunur. birinci rekatta olduğu gibi, rükû ve secde yapılır. i̇kinci secdeden sonra oturulur ki, buna "ka'de = oturuş" denir. burada "ettehiyyatü lillâhî ve allahümme salli ve barik, rabbena atina" diyerek dualar sonuna kadar okunur. sonra "esselâmü aleyküm ve rahmetullah" diyerek sağ tarafa ve yine "esselâmü aleyküm ve rahmetullah" diyerek sol tarafa selam verilir. böylece iki rekatlı namaz bitmiş olur (3).

bütün bu tekbirler, tesbihler ve kıraatlar, yalnız namaz kılanın işitebileceği bir sesle gizlice yapılır.

namazda erkeklerle kadınların ellerini nasıl kaldıracakları, nasıl bağlayacakları, rükû ile secdede ve ka'delerde nasıl vaziyet alacakları "namazın sünnetleri ve edebleri" bölümünde bildirilmiştir.

sabah namazının iki rekât farzına gelince: önce yalnız erkeklere mahsus olmak üzere ikamet getirilir. sonra "bugünkü sabah namazının farzını kılmaya" diye niyet edilir. eller kaldırılarak "allahu ekber" diye namaza başlanıp eller bağlanır. sabah namazının sünnetinde bildirildiği gibi iki rekat kılınır ve tamamlanmış olur. yalnız sabah namazlarının farzlarında fatiha'dan sonra biraz fazla kur'an okunması sünnettir. bu sünnetin en az derecesi kırk ayettir. bununla beraber üç kısa ayet de okunması caizdir. vaktin çıkmasından korkulduğu zaman az ayet okunur. öyle ki, yalnız fatiha ile veya birkaç ayet ile yetinilir.

yalnız başına bu sabah namazının farzını kılan kimse, tekbirleri ve "semiallahu limen hamideh" cümlesini, fatiha'yı ve ekleyeceği ayetleri aşikare olarak okuyabilir.

2) öğle namazı
öğle namazının ilk dört rekat sünnetinin evvelki iki rekatı, tam sabah namazının iki rekat sünneti gibi kılınır. yalnız bunda niyet "bugünkü öğle namazının ilk sünnetine" diye yapılır. bir de bunda ikinci rekattan sonraki oturuş, son oturuş değil, birinci oturuş (ka'de) olduğundan bu oturuşta yalnız "tahiyyat" okunur. sonra "allahu ekber" deyip ayağa kalkılır. yalnız besmele, fatiha ve bir mikdar da kur'an okunarak yukarda bildirildiği şekilde, rükû ve secde yapılır. ondan sonra dördüncü rekat için "allahu ekber" denilerek ayağa kalkılır. bunda da yalnız besmele ile fatiha ve bir mikdar da kur'an okunarak yine bildirildiği gibi, rükû ve secdelere varılır. sonra oturulur; bu oturuş son ka'dedir. bunda da tahiyyat okunduktan sonra, salli ve barik, rabbena atina duaları tamamen okunup, yazdığımız şekilde, iki tarafa selam verilir. böylece bu dört rekat sünnet kılınmış olur.

öğle namazının dört rekat farzına gelince: sünnetten sonra namaza aykırı bir iş yapmadan ayağa kalkılır. i̇kamet getirilir. o günkü öğle namazının farzını kılmaya niyet edilir. eller yukarıya kaldırılarak "allahu ekber" diye tekbir alınır. i̇lk iki rekatı sabah namazının iki rekat farzı gibi kılınır. ancak bu iki rekattan sonraki oturuş, birinci ka'de olduğundan bunda yalnız "tahiyyat" okunur. ondan sonra "allahu ekber" denilerek üçüncü rekata kalkılır. yalnız besmele ile fatiha okunur. anlatıldığı gibi rükû ve secdelere varılır. sonra "allahu ekber" diyerek dördüncü rekata kalkılır. besmele ile yalnız fatiha suresi okunarak rükû ve secdelere gidilir. sonra oturulur. bu oturuş son ka'dedir. bunda "tahiyyat" okunduktan sonra "salli ve barik, rabbenâ âtinâ" duaları okunur ve iki tarafa selam verilir. böylece öğlenin farzı bitmiş olur.

öğlenin farzında okunacak ayetler, sabah namazında okunacak mikdardan daha az olur.

öğlenin son i̇ki rekat sünnetine gelince: bu da, "bugünkü öğle namazının son sünnetini kılmaya" diye niyet edilip tamamen sabah namazının sünneti gibi kılınır. bu son sünneti dört rekat kılmak müstahabdır. o zaman ya her iki rekatta bir selam verilir veya dört rekatın sonunda selam verilir. dört rekat sorumda selam verilince, ilk oturuşta yalnız "rabbena atina" duası okunmaz. üçüncü rekat için tekbir alınarak ayağa kalkınca yine "sübhaneke" okunur. sonra bu son iki rekat evvelki iki rekat gibi kılınır.

yalnız başına namaz kılan kimse, öğle namazlarının hem sünnetlerinde, hem de farzında kıraati, tekbirleri, tesbih ve tahmidleri gizlice yapar.