kokain

kokain (benzoylemetil ekgonin) koka bitkisinin yapraklarından elde edilen kristalize tropan bir alkaloiddir [1] kelime "coca"ya "-in" eki getirilmesiyle türetilmiştir. bu madde merkezi sinir sistemi üzerine uyarıcı ve iştahın bastırılması gibi etkiler yapar. özellikle dopamin, noradrenalin ve serotonin geri-alınım engelleyicisidir ve bu yollarla mezolimbik yolu etkiler ve bağımlılık yapar. yine de özellikle bölgesel anestezide, çocuklarda bile, göz, burun ve boğaz ameliyatlarında kullanılan bir ilaç olmuştur. günümüzde ise yerini daha az yan etkisi olan prokain (novokain) gibi ilaçlar almıştır. prokain kokainden oldukça daha az zehirsiz olup, bağımlılık etkisi daha düşüktür.
kokainin tıp haricindeki kullanımı, bulundurulması, üretimi ve dağıtımı dünyadaki ülkelerin çoğunda yasal değildir ve hemen hemen hepsinde yasaktır.
kokain ilk keşfedilen bölgesel (lokal) anesteziktir. güney amerika'da yetişen koka ağacının (erythroxylum coca) yapraklarında bulunan bu alkaloid bağımlılık yapar. koka ağacının esas memleketi şili, peru ve bolivya'dır.