/i/Sözlük İçi

sözlük içi.
  1. 51.
    +4
    @sarituvaletterligi o çakma filozof dediğin adam bak şu aşağıdakileri de yaptı:
    Geometride Öklid’in paralel postulatına alternatif üretmiş ve kendi adıyla anılan teoremle bunu açıklamaya çalışmıştır. Hayyam, konik kesitlerin dairelerle kesişimini kullanarak kübik denklemlere çözümler üretmiştir. Kübik denklemlerin düzlem mantığıyla çözülemeyeceğini o yıllarda ortaya koymuştur. Bu gerçek ondan sonra 8 asır geçince ispatlanacaktı.

    Ömer Hayyam cevirde daha da önemli çalışmalar yapmıştır. Cebirle ilgili çalışmalarını bir ders kitabı şeklinde yayımlamıştır. Burada yüksek dereceli denklemlere çözümler üretmiştir.

    Bugün denklemlerde “bilinmeyen” dediğimiz ve x ile ifade ettiğimiz kavramı ilk Hayyam ortaya koymuştur. Matematikte “şey” diye tabir edilen bu kavram denklemleri ifade etmeye ve çözmeye yaramıştır.

    Pascal üçgenini ilk olarak Ömer Hayyam’ın bulduğu söylenir. Hatta iran’da Pascal üçgeni Hayyam üçgeni olarak bilinir. Bu konuda da önemli deliller bulunmaktadır. Hatta binom açılımının temeli olan formülü şu şekilde ortaya koymuştur: (x+y)n = n! Σ xkyn-k / k!(n-k)!

    Ömer Hayyam’ın diğer bir vasfı da astronomluğudur. Aslında astronomi matematikten bağımsız değildir. Ömer Hayyam bundan yaklaşık bin sene önce takvim hazırlamıştır. ilginç bir şekilde bu takvim bir yılın süresini çok doğru bir değerle ortaya koymuştur.

    Takvim hazırlamak sanıldığının aksine çok zor bir iştir. Gözlem yapma olanaklarının kısıtlı olduğu o yıllarda hele daha da zordur. Ancak Hayyam matematik becerisini konuşturmuş ve hesaplamalarını kusursuza yakın yapmıştır.

    Ömer Hayyam aynı zamanda bir yıldız haritası geliştirmiştir. Bununla birlikte Dünya’nın kendi ekseni etrafında döndüğüne inanmıştır.

    Ömer Hayyam’ın edebiyatçılığı sanattan çok matematikle alakalıdır. Rubai tarzında yazdığı şiirlerinden mantıksal sorgulamalar yapmaktadır. Rubai türünün kurucusu da yine kendisidir. Şiirlerinde müziksel bir ton bulunmaktadır.
    ···
   tümünü göster