AZÂZiL
{iBLiS}

Azâzil meleklerle göğe çıkıp, aralarında büyüyüp günden güne ilerledi. Öyle olduki, meleklerin muallimi (hocası) oldu.Bâzıları derler, onun babası Hablis adında Aslan suretinde idi, anasının adı Teblis de Kurt suretinde idi. Baştan babasına isyan etti, sonunda bu belaya düştü.Bir rivayette göğe çıkmasına sebeb,Cân evladı helâk olunca, fesadlarından ötürü, Azâzil onlardan ayrılıp, bir köşede ibâdetle meşgul oldu.Şöyleki, onun edebinden ve ibadeti çokluğundan melekler dua etip: "Böyle kimsenin meleklerle beraber olması uygundur" dediler. Allahü Teala meleklerin duasını kabul edip, onu dünya semasına çıkardı.

Burada da o kadar ibadet ettiki 2. kat gök melekleri bunu kendi yanlarına istediler.Hak Teala kabul buyurdu. Böylece 7. kat göğe kadar yükseldi.

Cennet meleklerinin reisi olan Rıdvan: "Yâ Rabbi, bütün gök tabakarındaki melekler onun ibadetiyle haz duyuyorlar. Birkaç günde Cennettekiler ondan istifade etsinler" dedi. Hak Teala kabul edip Azâzil'i Cennete aldı. ibadete devam etti. Arş-ı Âlâ da yakuttan bir minber üzerinde oturur, melekler başı ucunda nurdan bayrak tutarlardı.Bu vaziyette meleklere vaaz verirdi. Etrafına o kadar melek toplanırdı ki adedini yanlız Allahü Teala bilirdi.

Azâzil böylece ibadete nice yıllar devam etti.Bir zaman geldiki yeryüzünde vaktiyle helâk olan kavimden sağ kalıp öteye beriye dağılanlar ve dağlarda yaşıyanlar zamanla çoğaldılar.Öyle ki yeryüzünü doldurdular.Lâkin Allahü Teala ya nasıl ibadet edileceğini bilmezlerdi. Azâzil bunları Hak yola davet etmek için Allahü Teala dan izin istedi, kabul olup bir kısım melekle ile beraber yeryüzüne indiler.O kavmi doğru yola davet ettiler.Az kimse itaat etti.

Bunun üzerine Azâzil, Cehlut bin Belânet isminde salih bir kimseyi, o kavmin büyüklerine gönderdi. Elçi emre uyarak o kavme geldi. Doğru yola davet etti.Lâkin dinlemeyip şehid ettiler.Azâzil'in haberi olmadı. Elçi geç kalınca bir başkasını daha gönderdi. Onuda şehid ettiler.Oda gelmeyince Azâzil birbiri ardınca birçoklarını gönderdi. Hepsini şehid ettiler.En son gönderilen (Yusuf bin Yâsif) adında biri,bir hile ile ellerinden kurtulup Azâzil'e geldi. Vaziyeti anlattı.Azâzil,Hak Tealadan izin isteyip meleklerle birlikte o kavmin üzerine yürüdü.Çoğunu öldürdü. Kalanı etrafa dağıldılar.Azâzil yeryüzünü bunlardan temizleyince Hak Teala yeryüzünün idaresini de ona verdi. Azâzil kâh göklerde Allah'a ibadet eder,kâh Cennette taatla meşgul olurdu.Ne zamanki yerlerin ve göklerin idaresi kendisine verildi, Benlik sıfatı zâhir oldu, kendine gurur geldi.

Bu halde iken meleklerden bazıları Levhi Mahfuza baktılar, gördülerki; Allahü Teala ya yakın olanlardan birisi pek yakında Allahın gazabı ve lanetine uğrayıp kovulacak. Derhal Azâzil'in huzuruna geldiler.Azâzil onları üzüntülü görünce sebebini sordu. Melekler gördüklerini haber verdiler ve bu belânın kendilerinden birine gelmemesi için dua istediler.
Azâzil:
-Bu belâ bize ve size değildir.Ben o yazıyı senelerdir görüyorum. Kimseye söylemedim. dedi
Onlar dua etmesi için ısrar ettiler.Azâzil, el kaldırıp:"Yâ Rabbi! Bunları bu beladan emin eyle! dedi.Gururundan kendisini söylemedi ve kalbine zerre kadar bir korkuda gelmedi. Bunun için ebediyyen mahrum ve hüsrana müptela oldu.O bela kendine geldi.

Azâzil'in bir adı iblis'tir.