Kardeş hikayeleştirerek anlatayım ama uzun olacak, kaç yıldır girmediğim hesaba girdim görünce. Özet geç diyecekler uzasın.

Şöyle düşün, ülkeler pastacı, ekonomiler de büyük pastalar. Bu pastalar ülkeler çeşitli kazançlar sağladıkça büyür. Para birimleri de pasta dilimleridir. Eskiden bizim pasta şimdikinden daha büyük olduğu için bizim 2 dilimimiz Avrupa pastasının 1 dilimi yapıyordu. Bizim aşçı çalışmadı. Avrupanın açısı ise pastasını büyüttü. Şimdi onların bir dilimi bizim 5 dilime denk geliyor. Basit makrorkonomiye göre ülkelerin kazançları ya da çıktıları Y=I+G+C+Nx dir. Burada Y kazanç, I yatırım, G hükümet harcamaları (örneğin kanal istanbul) C bizim harcamalarımız, Nx ise ihracat - ithalat. Burada bi de birikimler var ama kafa karıştırmaya gerek yok. World economic forumun son 3 yıllık raporuna göre ise Türkiyenin en büyük sorunları politik istikrarsızlıklar ve hukuk eşitizliği ve eğitimsiz işgücüdür. Gelen hükümet her ile üniversite açmış eğitim kalitesini düşürmüş üstüne liseleri de imam hatipe çevirmiştir. Kendi siyasi partisinin çıkarı için ülke dışı meseleleri ülke içine taşıyıp kararlı bir yol izlemediğinden dönek kabul edilmiş. Tarafı belli olmadığından da hiç kimseden yabancı yatırım çekememiştir. Bu sebepten formüldeki G ye yönelmiştir. Hükümet harcamalarının kaynağı ise vergidir. Vergilerle ülkeye kendi yatırım yapmaya çalışarak ayakta tutmaya çalışılan bir ekonomik yol izlemekteyiz. Lakin en büyük sektörümüz inşaat olduğu için evleri de yine Türk vatandaşı insanlar aldığı için büyük oranda para kendi içinde dönmekte dışarıdan girdi olmamakta sonuç olarak ise giderek küçülmektedir.

Gelelim eskiden millet daha fukaraydı muhabbetine. Bu teknoloji faktörü olarak geçiyor. Eskiden aynı ayakkabı elbise vs 1 günde yapılırken şimdi 1 saatte yapılıyor. Dahası cep telefonu 90larda kullanıma sunuldu. Lakin yeni bir teknoloji olduğundan kimse nasıl hızlı üretilir bilmiyordu. Şimdi bilgi birikimi sayesinde 1 Nokia 1100 yapılacak zamanda 10-15 iPhone x mümkün. Hem de daha ucuza. Mesela eski telefonlarda saf altın kullanılıyordu bir iletim sıkıntısından dolayı. Bu sana maliyeti konusunda bişeyler söyleyebilir. Ki robotlar falan girdi artık üretime. Örneğin Toyota ve Ford gibi şirketler şu an yaklaşık 70 saniyede bir araba üretmekte, hem de Türkiyede. Nereden biliyorsun? Buralarda çalıştım. Bu arada bu teknolojiyi açıklayan da bir formülasyon var cobb Douglas denklemi diye geçer. Üretim hızı genel olarak 5 yılda bir ikiye katlanır ya da maliyetleri büyük oranda düşer. Kısaca bizim alım gücümüz artmadı. Teknoloji hızlı ilerledi ve bazı ihtiyaçları çok ucuz yaptı. Ama şu an büyük marketlerde domatesin kilosu 4-5 TL eskiden 1.5-2TL falandı

https://encrypted-tbn2.gs...P_d4qR5-Eln5U0lUptK97vTbg