Kut-ül Amare’nin Ardından Irak

Tüm güçsüzlüğüne ve yaşadığı yenilgilere rağmen Osmanlı ordusu, yine de, Osmanlı için oldukça önemli olan Irak Cephesi’nde zaferlere de imza atmıştır. 22 Kasım 1915’te Irak Cephesi’nde ingilizler yenilgiye uğratılmış ve beklemedikleri bu yenilgi karşısında oldukça sarsılmışlardır. Kut-ül Amare Zaferi, Çanakkale Zaferi gibi sürekli olarak gündeme getirilmesi gereken önemli bir başarıdır.

ingiliz kuvvetleri, beklemedikleri bu yenilgiyi bir türlü sineye çekememiş, özellikle bu tarihten sonra Irak Cephesi’ni Osmanlı’ya bırakmamak için büyük çaba harcamışlardır. Bunun için içten parçalama siyaseti de ağırlık kazanmıştır. Kût-ül Amare bozgunundan sonra ingiliz derin devletinin bölgede ajan kullanımı büyük artış göstermiştir. Bu ajanlar Irak’ın dokusunu iyi bilen, Arap’tan daha çok Arapça ve Kürt’ten daha çok Kürtçe bilen insanlardır. ingilizler, Ortadoğu kökenli olup da ingiltere’de yaşayan ve ingiltere’ye kendilerince minnet borcu olan yerli unsurlardan da yararlanmışlardır. Ortadoğu kökenli ingilizlerin bir kısmının Ortadoğu’ya karşı kullanılması, bilindiği gibi bugün hala devam eden bir derin devlet siyasetidir. Tarih boyunca ingiltere’ye gebe bırakılan milletler, daima ingiliz derin siyasetinde kullanılacak potansiyel ajanlar olarak görülmüş ve kullanılmışlardır.

I. Dünya Savaşı’nın sonuçlandığı Ekim 1918 tarihinde bile ingiliz askerleri Musul’a doğru ilerlemeye devam etmektedirler. Irak cephesi, Osmanlı 6. Ordusu’nun büyük kayıplar verdiği bir cephe olmuştur.