◉ ingiliz Derin Devletinin Derin Stratejilerinden italyanlar da Zarar Görmüştür

I. Dünya Savaşı sürerken, Osmanlı Devleti’nin paylaşılması için itilaf Devletleri arasında gizli anlaşmalar gerçekleşiyordu. Londra Protokolü olarak da bilinen ilk gizli anlaşma 1915 yılında imzalandı. Londra’da ingiltere, Fransa, italya ve Rusya arasında imzalanan gizli anlaşmaya göre, italyanlara itilaf kuvvetlerinin yanında savaşa girmesi karşılığında Antalya ve etrafındaki Akdeniz kıyıları vaat edilmişti. Rusya’da Çarlık iktidarının düşmesi ve Bolşeviklerin iktidara gelmesi ile bu anlaşma yerini 1917 yılındaki St. Jean de Maurienne Anlaşması’na bırakmıştır. Bu anlaşmada sadece italyan, Fransız ve ingiliz imzaları vardır. Yeni planda italyanlar, Akdeniz kıyılarına ek olarak izmir dahil Batı Anadolu’yu alacaklardır.

Fakat savaş sonrası gerçekler bir kez daha italyanların beklediği gibi değil ingilizlerin en başta planladığı gibi gerçekleşti. Venizelos-Lloyd George işbirliği sonucunda Yunan ordusu 15 Mayıs 1919 tarihinde izmir’i işgale başladı. 9 Eylül 1922’de Türk ordusu geri püskürtene kadar Batı Anadolu, Yunan ordularının işgalinde kaldı. ingiliz derin devleti, Yunanların emperyalist ihtirasını kullanarak, Anadolu topraklarında isteklerini yerine getirecek bir ordu oluşturdu. Aynı zamanda italya’nın bölgede tek başına güç ve söz sahibi olması engellenmişti. Tüm bu işgal planı da tümüyle bir propagandaya dayandırılmış, yerel Hristiyan halkını, sözde Müslüman çetelerden korumak adı altında bu sinsi plana uluslararası meşruiyet kazandırılmıştır. Oysaki bu iddiaların yalan olduğu, 12 Ekim 1919’da istanbul’daki Müttefiklerarası Komisyon’un, izmir’in Yunanlar tarafından işgali hakkındaki raporu ile açıkça ortaya konmuştu.

Rapor şu sözlerle başlıyordu:

Yapılan soruşturma göstermiştir ki, Mütareke’den beri Aydın vilâyetindeki Hristiyanların genel durumları memnunluk vericidir ve güvenlikleri hiçbir zaman tehlikeye düşmemiştir. Onun için, bu işgalin hiçbir şekilde haklı olmadığı ve Türkiye ile Müttefikler arasında imzalanmış bulunan Mütareke’nin şartlarını ihlal ettiği muhakkaktır.

Fakat bu rapor dahi ingiliz derin devletinin planlarını engellememişti.

ingiliz derin devleti italya’yı da tam olarak ihtiyaç duyduğu dönemde, müttefik görünümü vererek ve çeşitli vaatlerle kandırarak kullanmıştır. ihtiyacı bittiğinde de kendi başına bırakmıştır. Burada elbette italyanların Osmanlı üzerindeki bölme planlarının diğer itilaf Devletleri’nin yaptığı gibi alçakça bir işgal politikası olduğu açıktır ve bu yönüyle dönemin italya’sı da diğer devletler kadar suçludur. Burada vurgulamak istediğimiz husus, ingiliz derin devletinin, kendi müttefikleri söz konusu olsa bile, her zaman kendi menfaatini düşünen ikiyüzlü politikasıdır.

Milli Mücadele hareketinin öncüsü ve Türk halkının ve Türkiye’nin kurtarıcısı Mustafa Kemal, ingilizlerin italyanlara yönelik bu çift yönlü siyasetini bağımsızlık mücadelemiz sırasında Türk halkı lehine kullanmıştır. italyan hükümeti, 1920 yılından itibaren Türk bağımsızlık hareketine silah, lojistik ve istihbarat desteği sağlamıştır.