ingiliz Derin Devleti ve Kurtuluş Savaşı

ingiliz gizli belgelerinde, Türk Kurtuluş Savaşı ile ilgili şu ifadeler gerçmektedir:

ingiliz Dış Politika Belgeleri: 1919-1939

Türkler sadece Yunanların istilasına uğradıklarını sanıyorlar ve onlarla savaşmaya hazırlanıyorlar, ancak Yunanlar müttefik planının bir parçasıdır.147

Türkleri rahatsız etmeyelim ve Türklere harbin bittiği izlenimini verelim… Yunanlarla italyanlar aralarında anlaşıp nereleri işgal edeceklerine karar veriyorlar… Türklere bu işlerin duracağı hissini vermeliyiz.148

Amiral F. de Robeck: “… Sultan, ingiliz otoritelerinden kuvvet kullanarak milliyetçileri durdurmalarını istedi… Başbakan (Sadrazam) ve içişleri Bakanı (Dâhiliye Nazırı) durumun kötülüğünü kabul ediyorlar ve asileri bastırmak için müttefiklerden izin istiyorlar… Başbakan (Sadrazam) Ferit Paşa Hükümeti, milliyetçilere karşı savaş ilan etti ve milliyetçilerle konuşulamayacağına karar verdi… ingiltere, Türklere karşı olan savaşta başrolü oynadığı halde bugün Türk gazetelerinde ve hatta milliyetçi gazetelerde bile ingiltere iyi bir yerde.”149

Amerikan Radyosu konuşması: “…Mustafa Kemal bana dedi ki: ‘Bizim hükümetimiz, yabancı hile ve müdahaleleriyle zayıflatılmıştır. Milliyetçilerin, ingiliz ve Fransızlardan yardım aldığı yalandır. ingiliz sermayesi Türkiye’yi mahvediyor. Biz ingiltere’deki eski Türk Dostları Cemiyeti Başkanı Adil Bey’in 200 bin Sterlin, Konya Valisi’nin 150 bin Sterlin ve belki de Ankara Valisi’nin bu miktar para aldığını biliyoruz.’“150

Mr. Ryan’ın raporu: “… (Türkiye’deki) Milli kuvvetler gittikçe geliştiği için, silahların bırakılmasına rağmen 40 bin kişilik bir hükümet kuvvetinin, milliyetçilere karşı kullanılması istendi.” Başbakan (Sadrazam) bu isteği derhal kabul etti.”151

Villa Belle’deki toplantı: “… Lloyd George, ‘Mustafa Kemal’in başarısı Araplara da sıçrayabilir; bu nedenle mutlaka ezilmesi gerekir… Yunanların çarpışma yeteneğini büyüttük, Türklerinkini de küçülttük.’“152

Villa Franeuse’deki toplantı: “…istanbul Hükümeti, yalnız bizim için değil, bütün dünya için tehlikeli olan Türk milli hareketini bastırmakta bize yardımcı olabilir… Savaşın iki yıl uzamasına sebep olan Türklere hiçbir şekilde merhamet edemeyiz… Mr. Venizalos, ‘imkânı olsa Türklere silahtan başka bir yol kullanabiliriz, fakat Türkler silahtan başka bir şeyden anlamazlar.’ demiştir.”153

Amiral F. de Robeck: “…Anadolu’daki bütün hareketler Mustafa Kemal Paşa tarafından düzenlenen milli hareketin parçaları olarak düzenlenmektedir… Damat Ferit, milliyetçi harekete karşı asker göndermek istiyor… Aldığımız kararlara saygı göstermeyen tek halk Türk halkıdır.”154

Amiral F. de Robeck: “…Türkler Yunan idaresi altına girmezler, özellikle Yunanların izmir’de yaptığı kepazelikten sonra… ingiliz subayları ve bizim adamlarımız Türkleri öldürmek için, Yunanlarla iş birliği yapıyorlar… Türkler müthiş savaşçıdır, cephaneleri azdır ve hiç ulaştırma araçları yoktur… Türklerle yapılacak sulh anlaşmasında Kürdistan’da Türklerin hiçbir hakları kalmayacaktır. Kürdistan’da durumdan emin olmalıyız, Kürtler bile ne istediklerini bilmiyor… Erzurum, Türklerin en kuvvetli kalelerinden biridir, çok büyük bir Türk toprağının Ermenilere verilmesine göz yummazlar… ingiliz imparatorluğu, bir zamanlar Türk imparatorluğu’nun olan bütün bölgeleri elde etmiştir.”155

Amiral F. de Robeck: “… Anadolu hareketinin nedeni, Yunan işgali ve yaptığı dehşet verici eylemlerdir. Ayrıca büyük Ermenistan ve Pontus devletlerinin kurulması bu hareketin sebebidir.”156

Amiral F. de Robeck: “…Başbakandan (Sadrazam) Mustafa Kemal’i kötüleyen ve onları hükümetin emrine karşı gelen asiler olduklarını bildiren ve halkın hükümete bağlı olması gerektiğini anlatan bir yazı aldık.”157

Amiral F. de Robeck: “… Damat Ferit (Sadrazam) şahsi emniyetinden, Sultan’ın emniyetinden ve kendi adamlarının emniyetinden korkmaktadır. Eğer milliyetçiler Türkiye’de idareyi ele geçirirlerse, kendisinin ve Sultan’ın hayatının himayemiz altında olduğunu söylememe izin verir misiniz? Ferit ‘Sultan’a etki eden tek insan olduğunu ve ingiliz dostluğunu kendisinin yarattığını’ söylüyor. Damat Ferit’in istifası halinde onun ve Sultan’ın yurt dışına şerefli bir şekilde çıkmasını sağlamalıyız… Sultan, tahtını terk ederse, ona Türkiye’den çıkması için gereken her türlü yardımı yaparım.”158

H. Rumbolt: “… izmir’den gelen askeri raporlar iyi değil. Yunanlar bile askeri disiplinleri olmadığını itiraf ediyorlar. 3. birliğin komutanı Kondylis Salihli’den kömür vagonlarının altına saklanarak kaçmış, öyle görünüyor ki Yunanlar tek başlarına bu işi yürütemeyecekler.”159