Osmanlı Siyasetinde ingiliz Emperyalizminin Sadık Yancıları

Osmanlı’nın çöküşe yaklaştığı yıllarda, aslında istanbul Hükümeti, en tepeden en aşağıya kadar, çoğunlukla, devletin geleceğinin ingilizlerle ittifakta olduğunu düşünen siyasetçilerden oluşmaktaydı. Bu kişiler, istikballerinin ingiliz emperyalizmine sığınmakla kurtulacağına inanmaktaydılar.

Örnek vermek gerekirse;

Hariciye Nazırı Mustafa Reşid Paşa, ingiliz Yüksek Komiseri Webb’e, kendisi ve hükümetteki arkadaşları, Sultan ve geniş bir halk kesimi adına genel isteğin ingiltere tarafından yönetilmek olduğunu söylemiştir.107

Dahiliye Nazırı Ali Kemal ise ingiliz Amiral Calthorpe’a, kurtuluş yolunu, “ne şekilde olursa olsun, ingiliz güdümünde” gördüğünü söylemiştir.

Kısa dönem Dâhiliye Nazırlığı yapmış olan barış kurulu üyesi Ahmet Reşit (Rey); “Britanya liderliğinin kabulünü Damat Ferit adına” dilerken, “şimdiki hükümetin sürekli siyasası; Türk devletinin Büyük Britanya’nın yardımına güvenmesi temeline dayanmasıdır”, ifadelerini kullanmıştır.

Fahri başkan olarak da Şeyhülislâm Mustafa Sabri Efendi’yi seçen ingiliz Muhipler Cemiyeti hakkında Atatürk, Nutuk’ta şunları yazmıştır:

istanbul’da önemli sayılabilecek kuruluşlardan biri, ingiliz Muhipleri Cemiyeti idi. Bu addan, ingilizlere dost olanların kurduğu bir dernek anlaşılmasın. Bence, bu derneği kuranlar kendi şahıslarını ve kendi çıkarlarını gözetenlerle, kendi çıkarlarının korunma çaresini Lloyd George Hükûmeti aracılığıyla ingiliz himâyesini sağlamakta arayanlardır. Bu zavallıların, ingiliz Devleti’nin Osmanlı Devleti’ni bir bütün olarak korumak ve himaye etmek isteğinde olup olamayacağını bir defa olsun dikkate alıp almadıkları üzerinde düşünülmeye değer.

Bu derneğe girenlerin başında Osmanlı Padişah’ı ve Halîfe-i Rûy-i Zemîn unvanını taşıyan Vahdettin, Damat Ferit Paşa, Dahiliye Nâzırı olan Ali Kemal, Âdil ve Mehmet Ali Beyler ile Sait Molla bulunuyordu. Dernekte Rahip Frew gibi ingiliz milletinden bazı macera heveslileri de vardı. Yapılan işlemlerden ve gösterilen faaliyetlerden anlaşıldığına göre derneğin başkanı Rahip Frew idi.108

Görülebildiği gibi Mustafa Kemal Atatürk de, Osmanlı içindeki ingiliz derin devleti ajanlarını ve hayranlarını gayet iyi görmüş ve bu kişilerinin yegane amacının Osmanlı’yı parçalamak olduğunu hemen tespit etmiştir. Planın büyüklüğünü gören Atatürk, devletin bütünlüğünü koruma ve kurtarma planını da buna göre yapmış ve gerçek vatanseverlerle birlikte Kurtuluş Mücadelesini başlatmıştır.

Fitne kalmayıncaya ve dinin hepsi Allah’ın oluncaya kadar onlarla mücadele edin. Şayet vazgeçecek olurlarsa, şüphesiz Allah, yaptıklarını görendir.
(Enfal Suresi, 39)

Dipnotlar:

97. Bekir Hazar, “Aramızda Çok Cevdet Var”, Takvim, 12.11.2015, http://www.takvim.com.tr/...2/aramizda-cok-cevdet-var

98. Sinan Tavukçu, “Dr. Abdullah Cevdet’le istiklal Harbi Üzerine 1922 Yılında Yapılan ilginç Bir Mülakat”, SDE, 06.02.2012, http://www.sde.org.tr/tr/...n-ilginc-bir-mulakat/1043

99. “Çok Okunanlar”, Açık istihbarat, 12.10.2011, http:// http://www.acikistihbarat...r/haberdetay.aspx?id=9783

100. George Washburn, “Robert Kolej Hatıraları” istanbul’da Elli Yıl, istanbul: Meydan Yayıncılık, 2011

101. “Atatürk’ün Anadolu’ya Geçişi, istanbul Hükümetinin Tutumu”, Türk Töresi, 30.12.2010, http://www.turktoresi . com/viewtopic.php?f=57&t=2745

102. “Damat Ferit Paşa”, Wikipedia, https://tr.wikipedia.org/ wiki/Damat_Ferit_Pa%C5%9Fa#cite_note-8

103. “Derviş Vahdeti”, Wikipedia https://tr.wikipedia.org/wiki/Dervi%C5%9F_Vahdeti

104. Cihan Dura, “Bir Dincinin Portresi: Derviş Vahdetî”, Cihan Dura, 01.03.2011, http://www.cihandura.com/tr/ makale/-BIR-DINCININ-PORTRESI-DERVIS-VAHDET

105. Cihan Dura, a.g.m.

106. ‘Atatürk’ün Anadolu’ya Geçişi, istanbul Hükümetinin Tutumu’, Türk Töresi, 30.12.2010, http://www.turktoresi . com/viewtopic.php?f=57&t=2745

107. Türk Töresi, a.g.m.

108. “ingiliz Muhipler Cemiyeti”, Wikipedia, https://tr.wikipedia.org/...miyeti#cite_note-ref208-5