Bu başarısızlık ve kayıplar hep Enver Paşa'ya yüklenir ama gerçek sorumlu Hafız Hakkı Paşa'dır. Hatta günlüklerinde de Hafız Hakkı Paşa bunu itiraf eder.

Hafız H. Paşa'nın kaçan Rus birliklerini takip ederek kuşatma hattını lüzumsuz yere genişletmesi ve onbinlerce askeri kışlık elbiseleri olmadan daha uzun bir yoldan dağlara tırmandırması büyük felâketi getirmiştir.

Şimdi senin kafanda ne canlanıyor bilemiyorum ama bütün askerler kurşun atmadan öldüyse 18.000 Rus kendi kendine mi öldü ?

Kendi kafandan senaryolarda uydurma Enver Paşa böyle birşey söylememiştir.

asıl sen kendi kafandan senaryolar uydurma ben kaynaklarla konuşuyorum şerafettin hocayı bilir misin ? şerafettin turan'ı aç bakalım Türk devrim tarihi kitabında ne demiş dediğimin aynısı yazıyor dalga geçer gibi istanbula dönüp hiç canım biraz cenk ettik diyor bana göre de enver paşa sarıkamış'ın tek suçlusu değildir ama enver paşa kahraman falan da değildir