/i/Sözlük İçi

sözlük içi.
  1. 51.
    0
    ibranicede "magen" sözcüğü, savunma anlamındaki “lehagen" ya da "hagana” sözcükleriyle aynı köke sahiptir ve “savunucu, koruyucu” anldıbını taşır. Ayrıca ibranicede askeri bir savunma aracı olan "kalkan" için de "magen" kelimesi kullanılır.[7]

    "Davut Yıldızı" [8], "Davud Mührü" [9] ve "Davud Kalkanı" [10] gibi değişik isimlerle adlandırılan, alt köşeli ya da alt uçlu bir yıldızdır ki, 2 eşkenar üçgenin eşit noktalardan birbirini çapraz olarak kesmesiyle meydana gelmiştir. Fakat ne Ahd-i Atik'te ne de Talmud'da bu tabirlerin hiçbiri geçmemektedir.[2]

    Geçmişi eski çağlara kadar inen bu sembol, önceleri başka toplumlarda da 5 köşeli yıldızla birlikte bir süs ve bir büyü işareti olarak kullanılmıştır.[11] Fakat altı köşeli yıldız, 5 köşeli yıldızdan çok daha önce ortaya çıkmıştır. Tarihî gerçekler altı köşeli yıldızın, 5 köşeli yıldızdan en az 3000 yıl önce göründüğünü belirtmektedir.[12]

    Altı köşeli yıldızın, bronz çağından çok daha önceleri bir süs ve bir büyü işareti olarak kullanıldığı görülmüştür. Kimi kültürlerde, Yukarı Mezopotamya ve Britanya'nın kimi bölgelerinde Demir Çağı Örnekleri bulunmuştur. Bazen de Yahudiler tarafından zaman zaman lamba ve mühür gibi Yahudi elişi eşyaları üstünde herhangi bir özel anlam ifade etmeksizin kullanıldığı görülmüştür. Buna dair en eski ve çarpıcı örnek M.Ö. V2. yüzyılda Sidon'da bulunan Joshua b. Asayahu'ya ait bir mühürdür. &kinci Mabed döneminde altı köşeli yıldız, Süleyman Mührü olarak bilinen 5 köşeli yıldızla birlikte Yahudi ve Yahudi olmayanlar tarafından sık sık kullanılmıştır. Altı köşeli yıldız, süs amacıyla ortaçağda özellikle 10. ve 11. yüzyıllarda Müslüman ve Hıristiyan memleketlerinde de kullanılmıştır.[13][2]

    Davud Yıldızı, Siyonist hareket tarafından da kullanılmıştır. Theodor Herzl'in çıkardığı "Die Welt" (The World) adlı Siyonist dergide altı köşeli yıldızı kullanması, Siyonistlerin onu Siyonistliğin bir sembolü olarak benimsemelerini sağladı ve böylece 1897'de Basel şehrinde yapılan ilk Siyonist kongrede Siyonist hareketin sembolü olarak resmen kabul edildi. Davud Yıldızı, Yahudiler için yeni umutların, yeni bir gelece,'in ve Filistin'de Yahudi Devleti'ni kurma girişimlerinin canlı bir sembolü oldu. 1930'larda ve 1940'larda Naziler kendi kontrolleri altında bulunan topraklardaki bütün Yahudileri "Yahudi" sözü ve Davud Yıldızı bulunan bir utanç nişanesi kabul ettikleri sarı bir elbise giymeye zorlamışlardı. Bu uygulama Davud Yıldızı'na şehitlik ve kahramanlık belirten bir anlam kazandırdı. Menorah, Yahudilik için çok daha eski bir sembol olmasına rağmen 1948'de kurulan israil Devleti, Davud Yıldızı'nı millî bayrakları üstünde kullandı ve böylece altı köşeli yıldız, Yahudi hayatında oldukça yaygın bir kullanıma sahip oldu ve Yahudilikle özdeşleşti.[14][2] israil Devleti'nin 1948'de kurulmasıyla beraber, Davud'un Kalkanı israil bayrağında yer almıştır.[7]

    A. Yahudilik'te 6 Köşeli Yıldız

    Kimi Yahudi kaynaklarına göre Davud'un Yıldızı/Kalkanı yedi rakdıbını simgeler (6 köşe ve orta bölüm). Bu amblemden bahseden elde mevcut en eski Yahudi metni Judah Hadassi'ye ait Eshkol Ha-Kofer`dir. 12. yüzyıla ait bu metinde yedi meleğin adı sıralanır ve her birinin yanında metinde 'Davud'un Kalkanı' olarak adlandırılmış sembol bulunur.

    7 rakamı Yahudilik'te önemli bir yere sahiptir çünkü tanrının evreni 6 günde yarattığına ve 7. gün dinlendiğine inanılır. Haftanın altı günü çalışılır ve 7. günü (Şabat günü) dinlenmeye ayrılır. Tanrı'nın yedi ruhu olduğuna inanılır ve antik Çadır Tapınak Mişkan'daki ve Kudüs Tapınağı'ndaki Menora adlı şamdanın yedi kolu vardır. Belki de Davud'un Yıldızı antik tapınaktaki Menora'nın 3+3+1'lik düzenini sembolize etmesi nedeniyle sinagoglardaki başlıca sembol olmuştur.

    Amblemin kökeni kesin olarak bilinmemekle beraber kimi hipotezler ileri sürülmüştür. Bir hipoteze göre bu amblem şeklini Davud kelimesinden almıştır. ibranicede Davud kelimesi 3 harfle yazılır. D harfi "dalet" diye okunur ve Yunanca "delta" ya benzer. Bu 2 harf şekil itibariyle üçgene benzerler. Davud'un Yıldızı isimdeki D'lerden birinin ters çevrilip diğerinin üzerine konmasıyla oluşturulmuş bir aile amblemi olabilir.

    Kimi araştırmacılar 6 köşeli yıldızın (hekzagram) astrolojik olarak Davud'un doğumunu ya da kral olarak kutsanışını sembolize ettiği tezini ileri sürmüşlerdir. Hekzagram, astrolojide Kral Yıldızı olarak da bilinir ve Zerdüştlükte önemli bir astrolojik semboldür. Bu sembolün Yahudilik'teki kullanımına dair en eski arkeolojik kanıt Joshua ben Asayahu'ya mal edilen Sidon, Lübnan'da bulunmuş M.Ö. 7. yüzyıla ait kitabedir.[7]

    B. Kabala'da 6 Köşeli Yıldız

    Modern Kabala inanışında da bu amblem kullanılır ancak içerisinde on küreyle birlikte bir muskanın üstünde bulunur. Bununla beraber Zohar gibi klagib Kabala metinlerinde bu ambleme rastlanmaz.

    G.S. Oegema'ya göre Isaac Luria bu ambleme daha da mistik bir anlam kazandırmıştır. Isaac Luria, "Etz Hachayim" adlı eserinde Seder gecesi yemeğinde tabağın hekzagram şeklinde düzenlenmesi gerektiğini söyler. Üstte 3 küre: "taç", "bilgelik" ve "kavrayış", altta diğer yedi küre.[15]
    Tümünü Göster
    ···
   tümünü göster