Yeni Ahit’te balıkla ilgili pek çok sembol bulunur. Pasif Balık özellikleri, Hz. isa’nın öğretisinde öz olarak evrensel sevgi, kendini geri plana alma ve hizmet olarak vurgulanır.[9]

Balık sembolü ile ilgili olarak inciller'de şu pasajlar geçmektedir:

"Yunus, nasıl üç gün üç gece o koca balığın karnında kaldıysa, insanoğlu da üç gün üç gece yerin bağrında kalacak". [10]

"Öğrenciler burada beş ekmekle iki balıktan başka bir şeyimiz yok ki dediler". [11]

"isa onlara, ardımdan gelin, sizleri insan tutan balıkçılar yapacağım dedi". [12]

"Bunu yapınca öyle çok balık yakaladılar ki, ağlan yırtılmaya başladı".[13]

"Kendisine bir parça kızarmış balık verdiler".[14]

"isa, çocuklar balığınız yok mu? diye sordu. Yok cevabını verdiler".[15]

"Her canlının eti aynı değildir. insanların eti başka, hayvanların eti başka, kuşların ve balıkların eti başka başkadır".[16]

Hz. isa, devamlı olarak suyun derinliklerinden insanoğluna kurtuluşu getiren bir balık gibi tasvir edilmiştir. Ayrıca Hz. isa, göstermiş olduğu mucize ile birkaç balığı çoğaltmak suretiyle, kendisini dinlemeye gelen oldukça kalabalık bir halkın karnını doyurmuştur. Balık, ayrıca Evharistiya ayinin de esasıdır. Evharistiya ayininde ekmek gibi balık da Hz. isa'nın bedenini sembolize eder.[17][4]

Balık sembolünün Hıristiyanlar tarafından nasıl kullanılmaya başlandığına dair birçok hipotez olsa da hiçbirinin kesinliği kanıtlanamamıştır. Yine de bu hipotezlerden en büyük ihtimali barındıran, Hıristiyanlığın kutsal metinlerinde geçen bir ifadenin balık sembolizmine yol açtığıdır; Hz. isa, mucizevi bir şekilde 5000 insanı ekmek ve balıkla doyurmuştur.[18] ichthys belki de Hz. isa'ya "insan balıkçısı" gibi bir gönderme yapmaktaydı ya da Yunanca ΙΧΘΥΣ harflerinin (Iota Chi Theta Upsilon Sigma) oluşturduğu, Hıristiyan inancının bir ifadesiydi "᾿Ιησοῦς Χριστὸς Θεοῦ Υἱὸς Σωτήρ" (Iēsous Christos Theou Huios Sōtēr: "isa Mesih, Tanrı'nın Oğlu, Kurtarıcı").[1]

Eski Hıristiyan mezarlıklarında haç yoktu. Mezar taşları üzerinde kuzu şekilleri veya omzuna kuzusunu almış çoban figürleri ya da sadece balık temsilleri bulunurdu. Mezarlıklarda haç daha sonraları kullanılmış, ama bugünkü gibi çarmıha gerilmiş isa tasvirleri mezarlıklara gene de konulmamıştı. Çarmıha gerilmiş isa imajları ancak 8. ve 9. yüzyılda ortaya çıkmıştır.[19]

Her ne kadar doğrudan kanıt bulunmasa da, ichthys mistik/matematiksel sembol Vesica Piscis'in bir adaptasyonu da olabilir. Matematikçi ve mistik Pisagor'un da belirttiği gibi, vesica piscis'in uzunluk-yükseklik oranı 153:265'dir ki bu "balığın ölçüsü" olarak adlandırılan mistik kabul edilen bir sayıdır. Bir incil kıssasına göre Hz isa havarilere balık tutmada yardım ederken kendisi tam olarak 153 balık tutmuştur.

Bunların dışında birçok hipotez daha bulunmaktadır.

Modern Hıristiyanlar sembolü bir rozet olarak kabul edip, çoğunlukla içinde "JESUS" (isa) yazılı bir şekilde kullanmaktadırlar. Özellikle bazı Batı ülkelerinde arabalara yapıştırılan sembol çevreye arabanın sürücüsünün veya sahibin Hıristiyan olduğunu vurgulamakta kullanılır. Tarihte de, sembolün içinde Yunanca "ΙΧΘΥΣ" yazılı olarak veya yine içinde küçük bir haç ile kullanıldığı, tasvir edildiği olmuştur.

20. yüzyılın sonlarında sembol birçok parodiye sahne olmuştur. Özellikle de ichthysin Hıristiyan sürücüler tarafından tampon yapıştırmalarında kullanılmasının yaygınlaşmasıyla, farklı düşünce ve kesimlerden insanlar da buna karşılık olarak sembolün farklı düşünceleri temsil eden sürümlerini çıkarmışlardı.

Bu parodilerin en ünlüsü Darwin balığı'dır; sembol içinde "DARWIN" yazan ve bir çift ayak taşıyan bir ichthys'tir. Bu sembol Hıristiyanlıktaki (dini) yaratıcılık teorisine karşı evrim teorisini vurgulamaktadır. Balığın altına çizilmiş bir çift ayak bir tür evrimi temsil etmektedir ki zaten çoğunlukla balığın içine yazılan "DARWIN" kelimesi evrim kurdıbının kurucusu Charles Darwin'e gönderme yaparak sembolizme çok daha belirgin ve açık bir biçim vermektedir. Ayrıca her Hıristiyan'ın yaratıcılık kavrdıbına inanmadığı da not edilmelidir. Bu sembol (Darwin balığı) din ile alay ettiği için çeşitli çevrelerce eleştirilmiştir.[1]

Kaynaklar

[1] https://tr.wikipedia.org/wiki/ichthys
[2] http://www.ajansses.com/2...e-hristiyanlik_h1166.html
[3] Heather Child-Dorothy Colles, "Christian Symbols Ancient and Modern", London, 1971 s. 12;
[4] Yrd. Doç. Dr. Galip Atasagun, "Hıristiyanlığın Tanıtımı, Yorumu ve Kurumsallaşmasında Sembollerin Yeri", Selçuk Üniversitesi, ilahiyat Fakültesi Dergisi, Konya 2000, sayı:10, s.188.
[5] Arş. Gör. Veysel Şahin, "Aytmatov’un Beyaz Gemi Romanında Ötelerin Çağrısı ve Kaçış", Kültür ve Turizm Bakanlığı Yay., Ankara, s.283-291.
[6] http://www.astroset.com/b...el_gelisim/sembol/s30.htm
[7] http://www.okultizm.net/K...ik-Sembolu-ve-Anlami.html
[8] Luka 5:1-11
[9] http://www.hurriyet.com.t...zin/yazarlar/13876226.asp
[10] Matta, 12/40.
[11] Matta, 14/17.
[12] Markos, 1/17.
[13] Luka, 5/6.
[14] Luka, 24/42.
[15] Yuhanna, 21/5
[16] Korintoslıılara 1. Mektup, 15/39
[17] Ann Dunnigan, "Fish", The Encyclopedia of Religion ([-XVI), V/346-347;
[18] bkz. Matta 14:15-21, Luka 9:12-17 ve Yuhanna 6:4-13
[19] http://toplumvetarih.blog...emi-ve-kaynaklari/5337987