Racon delikanlılığın en önemli şeylerdinden biridir.

1-delikanlı adam racona uyar. külhanbeyleri kahpelik kitabına uyar.
2- temel kural efendi olmaktır. sağa sola bıçak çekmek küfretmek kadın dövmek puştluktur.
3- herkes birşeylerden korkar. önemli olan kaçmamaktır.
4- nazik olmak kötü bişey değildir. teşekkür etmek rica etmek efendi adama yakışır. öküzlük raconda yoktur.
5- laf değil iş.
6- huur bile olsa kadına el kalkmaz. kötülük yapan kadın terk edilir. vay karın huurymuş sen bişey yapmamışsın diyen adamın vurulması caizdir. eğer birisi karısını dövüyorsa aile falan dinlenmez buna müdahale edilir. mümkünse adam bir posta dövülür. kız kardeş ahlaksızlık yapıyorsa çekilir köşeye konuşulur. dinlemezse onun ahlaksızlığına ortak olan erkekler ortadan kaldırılır.
7- kavga kuralları:
• **kavga en son çaredir. efendi adam efendilikle çözmeyi dener.***
a.küfür yok. vuracaksan uzatma dal. sen değil kafan konuşsun.
b.sopa, sandalye,ayakkabı, bıçak, silah karşı taraf çekmedikçe çekilmez. karşı rataf kalabalıksa karşı taraf belenmeden çekilir. karşı tarafın kalabalıklığı 3 ve 3 den fazladır.
c. tek adam ama seni eşşek sudan gelinceye kadar dövecek kapasitedeyse yine bişey çekilmez. dayak yemekten korkmayacaksın.
d.yanında aile varsa durum istisnadır. aile uzaklaştırılp tek kişi bile olsa kurşun yağdırılabilir.
e. kovanları toplamayı unutma.
f.güçsüz ufak tefek adam ağır hakaret etmediği sürece dövülmez. akıllı olmaya davet edilir.
8-delikanlı adam temiz olur. leş gibi kokandan adam olmaz.
9-emeğin olmayan hiç birşey hakkın değildir. delikanlı adam haraç kesmez hava parası almaz. ister amele olur ister doktor. delikanlı adam çalışır kazandığını yer.
10- delikanlı adam başkasına yapılan haksızlığa sesini çıkarır. susarsa kahpedir.
11- delikanlı adam kimsenin zütünü yalamaz. takdiri hak eden sevmediği biri bile olsa takdir eder.
12-düşmanlık vardır ancak kahpelik yoktur. pus atılmaz linç edilmez.
13- delikanlı adam sadece bir şey için ağlama hakkına sahiptir. o da yetim ve öksüz gördüğünde ya da bir çocuk kötü durumdaysa örneğin hasta iyileşemeycek. geri kalan için ağlamak racona uymaz.
14- delikanlı adam işini iyi yapar. öğrenciyse dersine çalışır mühendisse kaliteli malzeme kullanılır, öğretmense çocukları başından savmaz.
15- delikanlı adamın tespih taşıma durumları:
a.başkalarının rahatsız olabileceği sessiz bir mekanda, yolculukta, yanda tanınmayan bir hanım varsa, aile varsa tesbih çekilmez. cebe konur.
b-tespih ucundan tutulup sallanmaz ya da namaz usulü çekilmez. parmaklar arasında tarza göre çevrilir.
16-giyim:
a.mümmkünse kumaş pantolon-gömlek-ceket giyilir.
b.kot giymekte sakınca yoktur ancak kısakollu penye falan giymek ev dışında tercih edilmemelidir.
c.sade her türlü ayakkabı makbuldür. deri iskarpinlerin önceliği yoktur. ayakta çok duranlar spor giymeyi tercih etmelidir. o ayaklar da her gün yıkanır.
17-saça şekil verilmez. sola ya da sağa taranır. delikanlı adamın saçı kısa olur. hee uzun saçlıya karılışılmaz.
18-delikanlı adam bıyık bırakır. dizi kahramanı gibi kirli sakal at hırsızı dolanmaz. adam dediğin temiz olur.
19- çocuklar sevilir mümkünse bir şeyler alınır. çocuklarla her türlü oyun oynanır. delikanlı adamın çocuk karşısında ağır olma gibi bir zorunluluğu yoktur.
20- delikanlı adam kararında içer. mümkünse sigara içmez. sağlığına önem verir.
21- delikanlı adam az konuşur. laf taşımaz.
22- delikanlı adam dinle pek alakası olmasa bile bir cenaze namazına gider. her dine saygılı olur. camide nasıl efendiyse kilisede de adaba uyar.
23- delikanlı adam kendinden alt mevkidekini ezmez. hakkaniyete önem veririr.
24- kardeşlere sahip çıkılır kardeşler arasında küslük olmaz.
25- delikanlı adam kahvede boş gezenin boş kalfalığını yapmaz. yapacak hiç işi yoksa ev işlerine yardım eder. olmadı kitap okur.
26- delikanlı adam eğitimli okur. cehalet kötüdür.
27- delikanlı adam kimsenin kararına karışmaz. her koyun kendi bacağından asılır.
28- kadının kıyafetine karışılır ancak kararında. mini giydirlmese de yaz ortasında kadına pantolon giydirilmez. sıkcaktır yazıktır.
29- yolda yürüken karşıdan bir hanım geliyorsa hanımın geldiği taraftaki kol arkaya alınır. hanıma çarpmamaya özen gösterilir.
30- hatun sakin yolda solda yürütülür. kalp soldadır. ancak yol kalabalıksa kalabalığın gelemdiği tarafta yürütülür.
31- karşıdan karşıya geçilirken araçların geldiği yönde erkek olur. kadın çocuk araçlar yönünde olmaz.
32- kadına iyi davranılır çicek hediye vs alınır ancak bunlar gizli yapılır kahveye elde çiçekle girilmez.
33- ev işi yapmak gerekir. evde kıçını devirip yatmak her haltı kadına yaptırmak öküzlüktür. yardım etmek raconun kitabında vardur.
34- bacıya aşık olan adam dövülmez. damat efendiyse olur verilir değilse kemikleri kırılır.
35- bir hatuna aşık olunursa abisinden olmadı babasından izin alınır. ama önce karşı taraf seviyor mu istiyor mu ona bakılır. zorla güzellik olmaz. ya benimsin ya kara toprağın mantığı racona uymaz.
36- hatun ayrılmak isterse ya da kadın boşanmak isterse sorunlara çözüm aranır ama hala kadın istmiyorsa uzatılmaz. ayrılmış kadın artık senin dedğildir. üzerinde hak ilan edemezsin. ister evlenir ister evlenmez.
37- delikanlı adam küfür etmez. lan, ulan, la bu kapsam dışındadır. çok sık kullanılmamaya çalışılır.