/i/Tespit

  1. 126.
    0
    Büyük Göktürk Devleti Çinlilerle savaşı kaybedince, yurtlarından sürülmüş Çin içlerine yerleştirilmişlerdi. Hayatta kalan iki Türk prensine, Çin ordusunda rütbe verildi. Esaretin 13. yılında, Çin imparatoru, Ho lo ku'nun rütbesini yükseltip Chieh-she-shuai'ye yeni rütbe vermedi. Bu duruma bozulan Chieh-she-shuai'nin zihninde ayrılık fikirleri oluştu. Çin imparator'unu kaçıracak, sonra da imparatoru geri vermeye karşılık Göktürk topraklarını geri alıp ve Türklerin başına geçirecekti.

    Çin imparatorunu kaçırmak... Nasıl olabilir böyle bir şey? Plan basitti; Çin imparatoru her gece tedbiri kıyafet gezintiye çıkardı. Bu gezi sırasında imparator kaçırılabilirdi.

    Chieh-she-shuai, muhtemelen kalabalık bir orduyla hareket ederse yakalanacağını düşünüp, 40 çerisiyle birlikte harekete geçti. Ancak o gece müthiş bir yağmur yağıyordu. imparator sarayından çıkmaktan vazgeçti.

    Planı bozulan Chieh-she-shuai, olay buraya kadar gelmişken, artık geriye dönüşü olmayacağını düşündü. Sarayı basıp imparatoru kaçırmayı denediler.

    Gözünü karartıp 40 çerisiyle Çin sarayında saldırdı. Saray muhafızlarıyla kanlı bir çarpışmaya girdiler. Yüzden fazla Çinliyi öldürseler de, imparatora ulaşamayacaklarını anladıklarında geri çekilmek istediler. Ancak düşman çok fazlaydı. Yüzlerce Çinli askerin saldırısında, Chieh-she-shuai ve 40 yoldaşı hayatlarını kaybetti.

    Bu başarısız ihtilal denemesi, Çin ülkesinde büyük infial yarattı. Çin'e yerleştirilen Türk boyları geri kuzeye gönderildi. Böylelikle Türkler, kalabalık Çin toplulukların içinde asimile olmaktan kurtuldu.

    Belki isyan, çıkış noktası bakımından çok da "milli" sebeplere dayanmıyordu ancak sonuçları bakımından Türk tarihinde önemli bir dönüm noktası oldu. Ötüken'e geri dönen Türkler, bir süre sonra Çin egemenliğinden kurtulacak ve yeni bir devlet kuracaklardı.
    ···
   tümünü göster