/i/Tarih

''Tarih bir meslektir, bir hobi, gevezelik, anekdot ya da asparagas değildir.'' (Pierre Goubert)
  1. 1.
    +113 -6


    1) ATTiLA - MART 454



    Tanrı’nın kırbacı lakabı da verilen Avrupa Hunları’nın hükümdarı Attila’nın yaşdıbının bir kısmı hükümdar olmadan önce Romalılar’ın arasında geçmişti. Amcasının ölümü üzerine abisi Bleda ile Hunların başına geçse de Bleda’nın ölümünden sonra tek başına hüküm sürdü. Bu süreç boyunca Doğu ve Batı Roma’ya karşı defalarca sefere çıkan Attila’nın Roma Seferi’nde iken Papa I. Leo ile görüşerek seferden vazgeçmiştir. Bugün hala 2'li arasındaki görüşme gizemini korumaktadır.

    Bu seferin ardından Attila genç ildilko’yla evlendiği gecenin sabahında bir kanama sonucu ölmüş olarak bulundu. Vücudunda hiçbir şiddet izi yoktu ve hekimleri de hiçbir zehirlenme izine rastlamadılar. Bununla birlikte yaygın kanaat Attila’nın Bizans imparatorluğu tarafından zehirlendiği yönündedir.





    2) HZ. ALi - 28 OCAK 661



    Sünniler tarafından "Hulefa-yı Raşidin" olarak adlandırılan ilk 4 halifenin sonuncusudur. Hz. Ali oldukça hassas bir dönemde halifeliğe geldi. Bir önceki halife Hz. Osman, muhalifleri tarafından katledilmişti. Şimdi ise Hz. Osman'ın akrabaları, özellikle de Şam valisi Muaviye, halifenin haksız yere öldürüldüğünü düşünerek katillerinin bulunup yargılanmasını istiyorlardı. Yapılan soruşturmada Hz. Osman'ın eşinin, katilleri teşhis edememesi sorunu çözümsüz bıraktı.

    O dönemde sahabenin diğer ileri gelenlerinden Talha b. Ubeydullah ve Zübeyr b. Avvam Hz.Ali'ye ettikleri biatın baskı altında gerçekleştiğini söyleyerek biatlarının geçersiz olduğunu söylediler ve Mekke'ye gittiler. Orada ifk Olayı'ndan dolayı Hz. Ali'ye dargın olan Hz. Aişe ile birlikte Hz. Ali'ye muhalefet ettiler. Daha sonra üçlü Basra'ya gidip Hz. Ali'nin atadığı valiyi şehirden attılar. Bunun üzerine halife durumu çözmek için yanında bir orduyla Basra'ya hareket etti. Bazı görüşlere göre taraflar savaşa tutuşmadan anlaşma raddesine gelmişlerdi. Ancak Hz. Ali'nin ordusunda saklanmış olan Hz. Osman'ın katilleri taraflar arasında savaşı ateşledi. Neticede yapılan savaşı Hz. Ali kazandı.

    Daha sonra biat etmeyen Muaviye'nin üzerine yüründü. Sıffin denilen mevkide taraflar karşı karşıya geldi. Savaş devam ederken Muaviye 2 tarafın hakemlerinin durumu görüşmelerini teklif etti, Hz. Ali kabul etti. Yalnız Allah'ın hakem olduğunu ve dinden çıkıldığını söyleyenler Hz. Ali'nin ordusundan ayrıldılar. Bu kişiler Hariciler olarak adlandırıldı. Bir süre sonra bu grup dinden çıktıkları gerekçesiyle Muaviye ve Hz. Ali'ye aynı gün aynı saatte suikast düzenlemeye kadar verdiler. Muaviye suikasttan kurtuldu. Ancak Hz. Ali Kufe'de sabah namazı için mescide giderken Abdurrahman b. Mülcem tarafından zehirli bir hançerle öldürüldü.





    3) II. KONSTANS - 15 EYLÜL 668



    27 yıl boyunca Bizans imparatorluğu'nu yöneten Konstans'ın suikasta uğramasının sebebi ilginçtir. Söylentilere göre imparator başkenti Sicilya'ya taşıyacaktı. Bunun olmamasını isteyenler söylentiler gerçekleşmesin diye imparatoru hamamda öldürdüler. Büyük bir olasılıkla sarayında bulunan bir asil olan Mezezius bu suikastı tertip etmişti.





    4) I. iDRiS - 16 TEMMUZ 793



    idrisi hanedanının kurucusu sayılan idris b. Abdullah, Hz. Ali'nin soyundan gelmektedir. Halifelik konusunda Abbasiler ile girdiği mücadeleyi kaybederek Mısır üzerinden Fas'a geldi ve burada Berberileri hakimiyeti altına alarak bağımsız bir yönetim tesis etti. Hatta Abbasilere biat etmiş olan diğer bazı grupları da kendi yanına çekmeyi başardı. Bu başarılarından dolayı Abbasi Halifesi Harunürreşid onu ortadan kaldırmaya karar verdi. Süleyman b. Cerir adlı adamı doktor kılığından idris'in yanına girdi. Bir rahatsızlığı sırasında da ona zehirli sakız çiğneterek öldürdü





    5) V. LEO - 25 ARALIK 820



    V. Leo , 813 yılından suikasta kurban gideceği 820 yılına kadar Bizans imparatorluğu yaptı. Tahtta kaldığı müddetçe Bulgar tehlikesini bertaraf ettiği gibi ikonaklast Hareketi de destekledi. Ancak bacanağı, arkadaşı ve aynı zamanda generali Mikhail aleyhinde konuşmaya başladı. Çok geçmeden imparatorun kulağına Mikhail'in bir kompo yaptığı haberi geldi. Leo, Mikhail'i çağırtarak bu durumu sordu ve Mikhail suçunu itiraf etti. Leo buna çok sinirlenerek Mikhail'i fırına atmak istediyse de eşi imparatoriçe Theodosia'nın isteği üzerine Mikhail'i bir odada hapsetti.

    Durumu haber alan Mikhail'in komplocu arkadaşları ertesi gün Ayasofya'daki Noel Ayini'nde keşiş kılığına girdiler. Ayin sırasında kılıçlarını çekerek savunmasız haldeki imparatorun ellerini ve başını kestiler. Daha sonra Mikhail hapis tutulduğu odadan çıkarılarak imparator ilan edildi.





    6) NiZAMÜLMÜLK - 14 EKiM 1092



    Nizamülmülk Acem olmasına rağmen, Türk tarihinde 'vezir' denilince Sokullu Mehmet Paşa ile beraber aklımıza ilk gelen kişidir. Kaderin bir cilvesi midir bilinmez 2 vezir de suikasta kurban gidecekti. Nizamülmülk'ün şan ve şöhreti kendi zamanında da günümüzdekinden aşağı kalır değildi. Ancak uzun yıllar boyunca süren vezirlik hayatında birçok başarıya imza attığı gibi birçok da düşman ve rakip edinmişti. Üstelik Sultan Melikşah’ın eşi Terken Hatun ile de arası iyi değildi. Çünkü Terken Hatun oğlu Mahmud’un veliaht olarak tayin edilmesini isterken; Nizamülmülk Melikşah’ın başka bir kadından olma oğlu Berkiyaruk’u desteklemekteydi.

    Edindiği düşmanlar arasında büyük kararlılıkla mücadele ettiği Haşaşîler de vardı. Fikri yönde mücadele için kendi adıyla anılan medreseleri kurdurduğu gibi askeri olarak da merkezi Alamut olan bu grupla çatışmaktaydı. 1092 yılında Bağdat'a doğru hareketi sırasında beraberindekilerle Nihavend yakınlarındaki Sıhne'de konakladı. Bu sırada sufi kılığına girmiş Ebu Tahir adlı ismaili fedaisi kendisine yaklaştı ve şikâyetini arz ettiği kâğıdı vezire uzattı. Nizamülmülk kâğıdı okurken fedai çıkardığı hançeri vezirin göğsüne sapladı. Fedai oracıkta öldürüldüyse de Nizamülmülk kurtulamadı. Cenazesi isfahan'a zütürüldü ve Türbe-i Nizam'a defnedildi.

    Suikastı işleyenler Nizariler olsa da, kimi tarihçiler vezirin ölümünde; Sultan Melikşah ve eşi Terken Hatun ile vezir arasındaki bulunan problemler ve Cihanüddevle ile vezirin arasındaki sorunların önemli rol oynadığı görüşündeler.





    7) FATIMi HALiFESi AMiR - 7 EKiM 1130



    Amir, Şii Fatimi Devleti'nin 10. halifesiydi. 29 yıl boyunca tahtta kaldı. Tahta ilk çıktığı zaman hakimiyet çoğunlukla veziri El-Efdâl'de idi. Vezir Efdâl ortadan kaldırıldıktan sonra hakimiyeti eline alan Amir, Hasan Sabbah'a bir mektup yollayarak Nizar'ın imamlığı iddiasından vazgeçmeye, Musta'li'nin hilafetini kabul etmeye çağırdı. Sabbah cevabını 10 kişiyle yolladı. Ancak bu 10 kişi Amir'i öldürmek için yollanmıştı ve 7 Ekim 1130 tarihinde görevlerini yerine getirdiler.





    8) KUDÜS KRALI MONTFERRATLI CONRAD - 28 NiSAN 1192



    Kudüs Kralı Conrad, Sur'dayken 2 Haşaşî tarafından hançerlenerek suikasta kurban gitmiştir. Birçok kaynak 2 suikastçının keşiş kılığında kralın gözüne girdikleri konusunda hem fikirdir. Bununla birlikte 2 suikastçı yakalanarak konuşturulmuş ve suikastın ingiltere Kralı I. Richard'ın komplosu olduğunu itiraf etmişlerdir. Gerçekten de kralın ölümünün ardından dul eşiyle Richard'ın himayesi altındaki Champagne Kontu Henry evlenmiş ve Henry, Kudüs Krallığı'nın tahtına oturmuştur.





    9) LESZEK BiALY - 24 KASIM 1227



    Polonya Prensi olan Lezsek, Galiçya için birçok kez Kutsal Roma imparatorluğu ve Papalık ile çatışmaya girmiştir. Pomeranian Dükü ile olan mücadelesi sonucu suikasta uğramıştır. Öldürüleceği günün sabahı Lezsek banyo yaparken saldırıya uğradı. Yanında adamları olduğu halde yarı çıplak bir şekilde at üstünde kaçmaya çalıştıysa da suikastçılar onu 1 okla öldürmeyi başardılar.





    10) SULTAN 1. MURAD - 29 HAZiRAN 1362



    3. Osmanlı hükümdarı Sultan Murad 28 Haziran günü Kosova Ovası'nda birleşik 1 Balkan ordusunu mağlup etti. Sonrasında savaş meydanını gezerken Miloš Obilić tarafından hançerlendi. Aldığı yaranın etkisiyle otağında öldü. Hemen arkasından oğlu Bayezid sultan ilan edildi. Suikast hakkında muhtelif görüşler bulunmaktadır. Hatta bu suikastı bizzat oğlunun tahta geçmek için planladığını görüşünde olanlar dahi bulunmaktadır.




    KAYNAKLAR
    1. Ali Aktan, islam Tarihi: Başlangıcından Emevilerin Sonuna
    2. Radi Dikici, Bizans imparatorluğu Tarihi
    3. Bernard Lewis, Haşhaşîler: islam'da Radikal Bir Tarikat
    4. Emmanuel Berl, Attila’dan Timur’a Avrupa ve Asya, Doğan Kitap, istanbul, Haziran 1999.
    5. Erdoğan Merçil, Selçuklu Devletleri Tarihi
    6. Osman Turan, Selçuklular Tarihi ve Türk-islam Medeniyeti
    ···
   tümünü göster