Bir odaya 5 maymun koyuyorlar. Ortalarında bir merdiven, merdivenin tepesinde de bir hevenk muz var. Ve tavanda da soğuk su fışkırtan bir duş. Maymunlardan biri muza erişmek için merdiveni tırmanıp yukarı ulaştığında tam muza erişecekken tüm maymunlara duştan soğuk su fışkırtılıyor ve merdivendeki dahil hepsi ıslanıp kaçışıyorlar. Aradan biraz zaman geçiyor, sonra bir diğeri muza ulaşmak için merdivene tırmanınca yine aynı soğuk su ile ıslatıyorlar. Tabi bir süre sonra merdivene yaklaşılması bile hemen diğerleri tarafından engellenmeye başlıyor çünkü kimse ıslanmak istemiyor. Ertesi gün duşu kaldırıyorlar ve bir tane maymunu değiştiriyorlar. Yeni gelen maymun muza ulaşmak için merdivene hevesle tırmanırken diğerleri tarafından engelleniyor. Sonra ikinci maymun değiştiriliyor oda aynı şekilde hevesle muza ulaşmak için tırmanırken dayakla engelleniyor ve işin ilginç yanı kendisinden önce gelen daha önce ıslanmayan maymunda diğerlerine katılıp ona saldırıyor. Derken birer gün arayla duştan nasibini almamış 5 maymun değişmiş oluyor. Duş da yok izin verseler biri çıksa muzu yiyecekler aslında ama muza ulaşmak isteyen dayakla cezalandırılıyor. Maymun aslında merdivene yanaşanı neden dövdüklerini bilmiyorlar. Diğerlerinden öğrendikleri deli saçması bir davranışı devam ettiriyorlar çünkü sorgulamıyorlar. Normalleşiyor. işte bizde böyle yaşıyoruz bu gezegende, aynı o maymunlar gibi nedenini bilmediğimiz bir sürü korkuyla birbirimizi engellediğimiz bir yaşam bu !

"5 maymun deneyi"