Ebu'l-Hasan Eş'arî'nin, Mutezile itikadından Ayrılması

Ebu'l-Hasan Eş'arî (r.aleyh) (öl- 330/941) ile Hocası Ebu Ali Cubbâî Cöl. 303/915) arasında geçen şu hadiseye kadar devam etmiştir:

Eş'arî: Üç kardeş var. Biri ibadet ve itaat halinde, diğeri isyan ve günah içinde, üçüncüsü de çocuk yaşta iken öldü. Bunlar hakkında ne dersiniz?
Cubbâî: îlki, mükafat olarak cennette, ikincisi ceza olarak cehenneme girer, üçüncüsü ne mukafat ne de ceza görür.
Eş'arî: Üçüncüsü, “Ya Rabbi, beni neden çocuk yaşta öldürdün de büyüyene kadar yaşatmadın? Büyüseydim sana iman ve itaat eder, böylece ben de cennete giderdim” derse, ona ne cevab verilir?
Cubbâî: Rab ona der ki: “Ben haline bakarak şunu bildim: Büyüyene kadar yaşasaydın günah işleyecek ve bu sebeple cehenneme gidecektin. Senin menfaat ve meslahtına en uygun olan(eslah) küçükken ölmendi”.
Eş'arî: Eğer ikincisi, “Ya Rab neden beni küçükken öldürmedin? Öyle yapsaydın sana âsi olmaz ve böylece cehenneme girmezdim” derse, Rab ne cevab verir?

Bu soru üzerine Cubbâî şaşırdı ve cevab veremedi. Eş'arî de Mutezile mezhebinden ayrıldı. Bundan sonra o ve ona tâbi olanlar, Mutezilenin görüşlerinin bâtıl olduğunu gösterme, hadiselerde anlatılan hususların ve Ehl-i sünnet ve'l-cemaatın yürüdüğü yolun doğru olduğunu isbat etme işi ile meşgul oldular. Ondan dolayı da “Ehl-i sünnet ve'l-cemaat” adını aldılar.
(Sadreddin Taftazani, Kelâm ilmi ve islâm Akaidi -Şerhu’l-Akaid-, Dergâh Yayınları: 99)