Ders 1

öncelikle size kürtçe alfabeyi öğretmeliyiz. çünkü bu olmadan kürtçe bir şeyi doğru okumanız mümkün değildir. kürtler tarih boyunca değişik alfabeler kullanmıştır. günümüzde kürtler arasında bir alfabe birliği söz konusu değildir. iran ve ırakta arap alfabesi kullanılırken türkiyede latin alfabesi revaçtadır. suriyede her ikisi de yer yer kullanılmaktadır. "bir günde dedelerimizin mezar taşını okuyamaz olduk" esprisini yapmadan geçmiyorum.

size elif-ba anlatmam gereksiz olur çünkü biz latin alfabesini kullanacağız. size kürt latin alfabesindeki harflerin okunuş olarak türkçeden farklılıklarını anlatacağım.

kürt alfabesinde 31 harf vardır.

türkçede olmayıp kürtçede olan harfler:
Ê , Î , Q , Û , W , X

türkçede olup kürtçede olmayan harfler:
ü , ö , ı , ğ

farklı harflerin teleffuzu:

Ê : türkçede yoktur. uzatılarak okunur. 2 e olarak da düşünebilirsiniz. osmanlıcada ve arapçada olduğu için örnek konusunda zorlanmazsınız. arapçadaki "ayın" harfine denk gelir.

I , i : türkçedeki "ı" gibi okunur. kürtçede "ı" harfi yerine "i" yazılır. bu karıştırılan bir şeydir.

Î , î : türkçedeki "i" harfi olarak okunur. örnek : Îsa

Q , q : türkçede karşılığı yoktur. arapçadaki "kaf" harfinin yerine geçer. "kasım"daki "ka" olarak da düşünebilirsiniz. okunuşu hafif g'ye benzer.

Û: 2 u şeklinde okunur. türkçede karşılığı yoktur.

w: türkçede karşılığı yoktur. arapçadaki "vav" sesinin yerini karşılar. "vakit"teki "va" olarak düşünebilirsiniz. biraz daha gırtlaktan okunur. türkçe'deki v sesinden ayıran en önemli özellik ise sadece dudak şekillendirilerek ses çıkarılır, v sesindeki gibi alt dudak üst dişe değmez.

x: türkçedeki "ğ" harfinin arapçadaki "hı" harfinin yerini karşılar. gırtlaktan okunur. hatta kendi dillerinde böyle bir harf olmadığı için ingilizler bu harfi "kh" diye yazar.

bunun dışındakiler türkçeyle aynıdır. harflerin nasıl okunacağını örnek vermeden anlatmam zor bu yüzden size youtubedan bulduğum bir videoyu atayım ordan izleyin.

https://www.youtube.com/watch?v=PBKzcCQdYoE

unutmayın harfleri doğru okuyamazsanız tam olarak öğrenemezsiniz. bu yüzden buna iyi çalışın. gelecek haftaya daha rahat olalım.

not: lütfen not tutarak ilerleyin. kürtçe öğrenme bakımından ingilizceye benzer. mantığı kavradıktan sonra pratik yapacak birilerini de bulursanız kesinlikle baltayı boşa vurmazsınız. ama nasıl ki ingilizceyi not tutarak çalıştıysak bunu da öyle yapmalıyız. ben size ilerleyen derslerde kelimeler verecem ki kürtçe bildiğiniz kelime sayısı artsın. bu derslik kafanız karışmasın diye vermiyorum.