senin dediğini çok iyi anlıyorum. inananlar bunu tamamen bir kısır döngüye sokar. şu şekilde açıklayacaksın onlara;
tamam herkesin aklı, iradesi var yapıp yapmamak ona kalmış, bu bir sınav elbette.

peki sınavın sonucunu allah bilmiyorsa kudreti sonsuz değildir.
peki sınavın sonucunu allah biliyorsa neden cehenneme gideceklere acı çektirecek kadar sadist bir varlık.

Kaderin esas anlamı, "Allah’ın, olmuş olacak her şeyi bilmesi" demektir. Dikkat edersek insan iradesini yok saymıyor. Bilmek ayrı yapmak ayrıdır. Bilen Allah’tır, yapan kuldur. Bu konuya bir misal verelim:

Peygamberimiz (asm) istanbul'un fethini ve komutanını yüz yıllar önce müjdelemiş ve haber vermiştir. Zamanı gelince de dediği gibi çıkmış. Şimdi, istanbul Peygamberimiz (asm) dediği için mi fethedildi, yoksa fethedileceğini bildiği için mi söyledi. O zaman Sultan Fatih yatsaydı, çalışmasaydı, ordular hazırlatıp savaşmasaydı yine olacak mıydı? Demek ki Allah Fatih'in çalışıp istanbul’u fethedeceğini biliyordu ve bunu elçisi Hz. Peygamber (asm)'e bildirdi.

Buradaki ince nokta: Allah bildiği için yapmıyoruz; biz yapacağımız için Allah biliyor. Zaten Allah’ın geleceği bilmemesi düşünülemez. Bilmese veya bilemese yaratıcı olamaz.

cehenneme gideceklere acı çektirecek derken cehennem azabını demiyosun galiba dünyada başına gelenleri diyosun diye anladım aslında acı vermesi belkide sizin doğru yola gelmeniz içindir ancak inanmadığınız için bu acıların kimden geldiğinden çok sebeblerde boğuluyorsunuz ki bunun biz inananlar Allahdan geldiğini bildiğimiz için sabırlı davranıyoruz çünkü imtihan ediyor bizi Allah inanırsınız inanmazsınız size kalmış insanlar acı geldiğinde Allah'a dua eder ama o acı kalkıp mutluluk gelince kendi ilminden dolayı kurtulduğunu düşünür işte biz buna nankörlük diyoruz

Buna bir örnek verelim; Allah dostu evliyadan bir öğretmen düşünelim. Öğrencilerinden birisine “Yarın seni şu kitaptan imtihan edeceğim.” diyor. Fakat öğretmen Allah’ın izniyle onun filim, maç, oyun, eğlence, derken sabah okula çalışmadan geleceğini bilerek, akşamdan karnesine “0” yazıyor. Ertesi sabah öğrenci sorulan sorulara cevap veremiyor ve sıfırı hak ettiğini bildiği anda, öğretmen cebinden not defterini çıkarıp “Senin çalışmayıp sıfır alacağını bildiğim için önceden deftere sıfır yazmıştım.” diyor. Buna karşı öğrenci “Hocam sen sıfır yazdığın için ben sıfır aldım. Yoksa geçer puan yazsaydın geçerdim.” diyebilir mi?

(bkz: sözler köşkü sayesinde ateist oluşum)