meraklı bir türk genci olarak yorum yapıyorum ve padişahları kendi imkan ve dönemlerinde değerlendirmeye çabalayacağım;
çelebi mehmetin devlete yaptığı hizmeti hiçbir padişah yapmamıştır. dağılan devleti yeniden nizama getirmiş ve eski ivmesini yakalamıştır. ayrıca bamyacı ve lahanacıları kurup sürekli yarışan sürekli gelişen muharebe gücü yüksek asker yetişmesini sağlamıştır.
-2.mehmete(fatihe) zaten söylenebilecek kelam yok ama biraz fazla inatçı ve olaylara düz bakan birisi
-ama yavuzla ilgili durum biraz farklı azeri kaynakları iranla savaşması için "tarihin gördüğü en büyük kardeş kıyımıdır"der. unutulmamalıdır ki safevi devleti de türk oğlu türktür. bazı siyasal oyunlara düşüp(misalen şeyh cüneytin anadoludaki faaliyetleri var.2.murat dönemine denk gelir. anadoluya gelip kendi düşüncesini yaymak ister(cüneytin oğlu şeyh haydar, haydarın oğlu şah ismaildir.).2.murat akıllılık edip bu işi kan dökmeden çözer.(bu konuda saatlerce konuşabilecek akademik yayına sahibim tartışmak isteyenler önce tufan hocanın(kendisi safevi devleti üzerine akademik yayın şah ismail üzerine tek akademik kitap yayınına sahip tarih prof.u) lakin yavuz aynı başarıyı gösterememişti. savaş meydanında 3bin osmanlı 2bin safevi askeri ölmüştür. tarihin gördüğü en büyük kardeş katlidir. ayrıca yaptıkları yüzünden safeviler osmanlıyı müslüman olmamakla, osmanlı da kızılbaşları(safevi devletini)müslüman olmamakla suçlar ve bugünkü alevi sunni kavgasının temelleri atılır. dolayısıyla yavuz un eleştirilecek çok yanı var. babasının bedduasını da unutmamak lazım.
-2 mahmut için osmanlının gördüğü en zeki en kurnaz padişah desem yanlış olmaz. alemdarın saray baskınında sarayın ddıbına kaçışı, hatt-ı hümayumları(ki bir kısmını orijinalinden okuyabildim), hattalığı, bestekarlığı, ayanları yok edişi(alemdar 3,5ay sadrazam olarak kalabildi), ıslahatları ,... gerçekenten en zeki osmanlı padişahıdır. keşke yavuzun tek oğlu mahmut olsaymış. bugün dünya çok farklı olurdu...
cevabım :2.mahmut