sultan abdülhamid han osmanlının geriye dönüş umuduydu. onu türkçü turancı ittihat teraki devirdi ve arapları isyana ittihat teraki sürükledi. bilenler bilir abdülhamit zamanında mekke şerifi kıbrısta sürgünde tutuluyordu. sonradan itaatçılar saldı.

abdülhamid han ülkenin kurtuluşunu ülkeyi kuran güç olan ümmette gördü. çok geniş bir vizyonla yurtdışında bir kralın sabah kahvaltısından ülke içinde bir kahvedeki bir olaya kadar her şeyi öğrenmeye çalışan evhamlı biriydi.

şahsen osmanlı padişahlarından en sevdiğim kişi abdülhamid handır. ülkenin bölünmesini engellemek için araplar ve kürtler gibi müslüman azınlıklardan oluşan ordular kurmuş aşiretleri kendine dost etmeye çalışmıştır. "arapların hamisi " "kürtlerin babası" gibi ünvanlar almıştır.

denilen odur ki şeyh said efendi kıyam ettiğinde abdülhamid hanın oğlu adına diyarbakır ulu camiinde hutbe okutulmuştur.