incide başlık açarken nelere dikkat edilmeli

sozlugun 3 yili a$kin tarihi boyunca ba$lik acma konusunda belli genel tarafindan kabul edilmi$ kimi kistaslar ortaya cikmi$tir.. yeni kullanicilarin cogu bunlarin farkinda olmadigi icin en cok yaptiklari hata, konu ba$liklarini yanni$ yunnu$ (bkz: cem yilmaz turkcesi) acmak olmu$tur.. aklima ilk gelenleri ozetleyeyim:

1. ba$liklar genellikle ilgili kavramin ismidir. nasil acacagini bilmiyorsaniz ismini kullanin. orn: tophane hakkinda ba$ligin dogrusu \"tophane\"dir. tophane semti degildir.

2. kisaltmalar aralarinda nokta olsalar bile biti$ik yazilirlar.. ce$itli i$aretlerle ayrilmalari ozellikle yapilmadigi surece kisaltma ba$liklarinin dogru yazili$i biti$iktir.. orn: dwg, wysiwyg, 3d, cpmxchgb.. legal olan istisnalar icin ise (bkz: f e a r) (bkz: f e e l i n g c a l l e d l o v e). askeri kisaltmalar askeriye nasil uygun gorduyse yuce komutanlarimiz nasil uygun bellediyse oyle yazilir. orn: 2\'nci or.is.a.2\'inci is.svş.tb.k.liği malatya

(neden: cunku kisaltma kullaniminda iki $ekil de tercih edilebildiginden yazili$inin ozellikle zorlanmadigi durumlar haricinde biti$ik kullanim daha yaygin ve pratik kullanimindan dolayi standart kabul edilmi$tir)

4. bir web sitesi ile ilgili ba$lik her zaman web sitesinin adi olmak zorundadir: google, altavista ya da alkışlarlayaşıyorum.com gibi. web sitesinin adini ise logolarindan veya title\'larindan bulabilirsiniz..

(neden: cunku sozlukte kavramlar isimleriyle anilmaktadir, adresleriyle degil)

5. ozel bir adi olmayan web siteleri ile ilgili ba$liklarda bir kural gudulmesi $art degildir.. adresin kendisi kullanilabilir http://www.bilgi.edu.tr\'deki gibi..

(neden: her sitenin sembolik bir adi olmayabilmektedir)

6. belli bir tarihi ifade eden ba$liklar 21 aralik 1976 tarih formatini kullanmalidirlar.. yanli$ ornekler ise 03 02 2002, $ubat 14 2002, 1 3 2002 $eklinde gider..

(neden: sozlukte yaygin olarak kullanilan ve en anla$ilir, en okunakli, kari$ikliga mahal vermeyen tarih $ekli budur)

7. belli bir saati ifade eden ba$liklar 24h formatini ba$larinda sifirlariyla beraber kullanmalidirlar.. orn: 18 00, 07 00 gibi.. ozel isim olarak saat isimleri bu kurala uymaz (misal 6:00pm diye bir kitap varsa o 6 00pm ba$liginda incelenir)

(neden: turkiye\'de standarttir, pm/am kari$ikligina mahal vermez)

8. bir nesne, kavram, ki$i hakkinda acilan ba$liklara gerekmedigi surece turu sonuna taki olarak eklenmemelidir.. elma meyvesi, michael jackson $arkicisi gibi ba$liklar bu oldukca gib yapilan hataya ornektir.. formulize etmek gerekirse \"anlamini kaybetmeden alabilecegi en kisa form\" olarak kabul etmek yeterli olacaktir.. mesela \"ayi$igi sonati\"\'ni kalkip \"ayi$igi\" olarak ufaltmak hatali olacakken \"rock muzik\" yerine \"rock\" yazmak daha dogru olacaktir.. (bunlari yazdigima inanamiyorum)

(neden: cunku sozlukte kavramlar isimleriyle anilmaktadir)

9. ki$iler hakkinda acilan ba$liklarda dogrusu ki$inin adini acik yazmaktir.. hitler yerine adolf hitler, ataturk yerine mustafa kemal ataturk gibi.. yine de literaturde kisa haliyle kabul gormu$ yazarlar icin kasmaya gerek yoktur.. h. p. lovecraft, t. s. eliot gibi.. \"dr\" \"prof\" gibi onekler kullanilmaz.. \"dr. doom\" gibi gerekmedigi surece tabi..

(neden: ki$i isimlerinin yazili$inda pek cok tercih yapilabildiginden, ce$itli sanat dallarindaki \"mahlas\" ali$kanliklari haricinde tam isim tarti$maya en az acik olan secenek oldugundan uygun gorulmektedir. mahlaslar ise literaturde basili olarak bu halleriyle kullanildiklarindan kaynaklardan teyid edilebilmektedirler bu yuzden tarti$maya acik olmadiklarindan ve cogu zaman gercek isimden daha yaygin bilindiklerinden (trevanian gibi) varolduklari takdirde tam isme tercih edilmektedirler)

10. ba$liklardaki harf sinirina sigmayan ba$liklari yarim acmaya veya acmak icin bo$luklardan gramerden odun vermeye cali$mayin. eger 50 harf yetmiyorsa o ba$ligi hicbir$ekilde acmayin zaten..

(neden: aksi derme catma gorundugu gibi okura eri$im imkani saglamamaktadir. kelime bazli arama sistemlerini de bozmaktadir)

11. aramaya inanin.. (bkz: aramaya inanmak)

(neden: 1 milyon ba$ligin tamami eski sevgili hakkinda olacak degil ya)

12. turkce ba$liklarda hatalar ozellikle vurgulanmak istenmedigi surece gramer hatasi yapilmamalidir.. gib rastlanan hatalar icinde mi, ki, de eklerini biti$ik veya biti$ik olmasi gerekirken ayri yazmak gelmektedir..

(neden: okurun eri$im ve aradigini bulma imkanlarini arttirmak, refah devlet seviyelerine eri$mek)

13. ba$lik acarken cogul olmasi ozellikle beklenmedigi surece tekil acilmalidirlar.. elma, armut gibi.. (yanli$ kullanimi farkedebileceginiz uzere elmalar ve armutlar\'dir).. ozellikle cogul olmasi gereken ba$liklar da vardir osmanlilar, denemeler gibi..

(neden: tum kavramlarin tekil halleri ortak paydalari oldugu icin)

14. bir fiil veya deyim ile ilgili ba$lik acarken genel kullanim mastar ekiyledir.. \"gitmek\", \"beynini gibmek\", \"alttan almak\" gibi.. bunun di$inda ozellikle mastar olmamasi gereken halleri de zaman zaman kullanilabilir ozel isimlerde veya farkli anlamlara gelebilen hallerde.. deneme, mihlama gibi..

(neden: fiilin/deyimin tek notr formu oldugu icin, boylece okurun ilgili fiili ararken hangi formda aramasi gerektigini du$unmesi deneme yanilma yapmasina gerek olmaz)

15. eserlerle (eser derken kitap, resim, film gibi her tur eser diyoruz) ilgili ba$liklar eserin orijinal ismiyle acilmalidir.. mesela $arkuteri yerine delicatessen gibi.. mein kampf gibi..

(neden: orjinal isim ve ceviri isimleri arasinda yaygin kullanim acisindan cok buyuk incinlik oldugu gibi hangisinin daha yaygin oldugunu bulmak mumkun degildir. hatta bazen yaygin ismi yanli$ ismi de olabilmekte, eserin turkce cevirisi olamayabilecegi gibi turkce\'de birden fazla farkli isimde cevirisi de yayinlanmi$ olabilmektedir. boyle durumlardaki ayriliga du$memek adina tarti$ma faktoru en az olan orjinal isim tercih edilmektedir)

16. bir sayiyla ilgili ba$ligin sonuna gereksiz ekler getirilmemelidir \"3 sayisi\", \"5 rakami\" gibi.. yine de son eki olmadan kullanilmayan tabirlerde bunu a$mak mumkundur \"100 numara\", \"12 monkeys\" gibi.. ben size sagduyuyla cikarilabilecek $eyleri oturup anlatiyorum ya bunu yapma gerekliligi ne zaman hangi a$amadan sonra ortaya cikti merak da etmiyor degilim..

(neden: cunku sozlukte kavramlar isimleriyle anilmaktadir)

17. ba$liklarda farkli tabanlardaki sayilarin ba$ina sonuna ek getirilmemelidir.. ffff dogruyken \"0xffff\" veya ffffh yanli$ olacaktir..

(neden: sozlukte bir taban belirtme standardi pek mumkun degildir. mesela \"0xffff\"\'i hex kabul edip \"ffff\"ini alirsak 16\'lik sistemde 65535 sayisina denk gelebildigi gibi komple tamamini alirsak da 36. tabanda 56147163 sayisina da denk gelmektedir. beyhude i$ler yani)