@2 senin dediğin o ilim irfan rönesansa kadar sürdü, diğer ülkeler coğrafi keşif yapıp barut, pusula gibi şeyler keşfederken osmanlı kendini üstün gördü. osmanlıda matbaa yasağı bile vardı, 300-400 sene önce pozitif bilimler matbaa aracılığıyla yayılırken osmanlıda zır cahillik mevcuttu. osmanlıcanın sadece divanda konuşulması, halkın çoğunun osmanlıca bilmemesi de çabası. yani anlayacağın ne oldum değil ne olacağım diyeceksin. günümüzde de ortada zaten ne olduğumuz, şimdi gibtir olup gidebilirsin güzel kardeşim.