0
ek olarak chester imtiyazı ile ilgili geçen kısım:
"Resmi tarih ve resmi ideoloji tarafından anti-emperyalist bir mücadele sayılıp yere göğe sığdırılmayan Milli Mücadele döneminde emperyalizmle ilişki kurmak için sabırsızlanan üst düzey siyaset erbabının marifetleri saymakla bitmez. Bunlardan en çok bilineni ünlü Chester imtiyazıdır. Bu imtiyazın imza tarihi 8 Nisan 1923’tür ve henüz Laussanne Antlaşması’nın imzalanmasına aylar vardır... Söz konusu imtiyaz anlaşmasına göre:” Chester grubu, Ankara’dan Kerkük’e ayrıca Samsun ve Doğu Beyazıt’a kadar uzanan 4400 km. Uzunluğunda demiryolu ve üç liman yapımını üstleniyor. Buna karşılık inşa edilecek demiryolu hatlarının çevresinde kırk kilometrelik şeritler içersindeki bütün maden ve petrol kaynaklarının işletilmesi imtiyazına doksan dokuz yıl için sahip oluyordu. Demiryolu ve limanların işletilme hakkı da aynı süre için Amerikalılara bırakılıyordu, imtiyazlı şirkete Türk özel sermayesinin de azamî %50 oranında ortak olması öngörülmüştü. Şirket oldukça sınırlı tutulan bir vergi yükümlülüğünü de üstleniyordu.”2 Amerikan ve ingiliz emperyalizminin çıkar çatışması sonucu Musul Viyayeti’nin Laussanne Antlaşmasıyla ingilizlerde kalması yüzünden bu imtiyaz anlaşması uygulanamamıştı ama burada önemli olan, söz konusu girişimin ‘Milli Mücadeleyi’ yürüten ekibin zihniyetinin tipik dışa vurumu olmasıdır.."