beyler toplanın malazgirti anlatıyorum

andronikos kendi adamlarını derhal etrafına toplar -romanos kalbinin temizliği sonucu andronikos'a arka kanattaki takviye kuvvetlerin komutasını vermiştir- ve bütün o takviye kanadını alıp kampa doğru dörtnala kaçar. bir yandan da romanos vuruldu, yenildik, geri çekiliyoruz diye bağırmaktadır. bunların yakınında bulunan askerler arasında söylenti orman yangını gibi yayılır ve hepsi birden savaş meydanını terkedip kaçmaya girişirler. romanos ordunun kaçtığını gördüğünde kendi etrafındaki adamlarla vaziyet alır ve geri çekilen askerleri durdurmaya çalışır, ancak kimse ona kulak vermez.

tepelerde mevzilenmiş olan selçuklular bizans ordusunun başına gelen bu talihsizliği görür ve sultana geri çekilmeyi bırakıp saldırmasını söylerler. alparslan hemen geri döner ve darmadağın olan bizans ordusuna var gücüyle hücum eder. romanos ise etrafında kalan az sayıdaki askere pes etmeyip savaşmaya devam etmelerini söyler. kaçmayıp orada kalanların bir kısmı da imparatora ölümüne sadık olan viking savaşçıları varangian guard birliğidir. kampa kaçmış olan birlikler ise müstahkem siperin dışına varmış ve hepsi birden anlaşılmaz bir şekilde bağırıp çağırmakta, herkes düzensiz bir şekilde koşturmaktadır, ne olup bittiğini kimse bilmemektedir. kimileri imparatorun geride kalan ufak bir birlikle direnmeye devam ettiğini iddia eder, kimileri de şehit düştüğünü ya da esir alındığını söyler. kimileri bizanslıların zafer kazandığını bile söylemekte, her kafadan bir ses çıkmaktadır. romanos'un hemşehrileri olan kapadokyalılar da gruplar halinde savaş meydanından kaçmaya başlar. (michael attaleiates, bu noktada bunların kaçmasına engel olmak için uğraştığını ima etmekte.)

imparatorluk süvarilerinin birçoğu atlarıyla beraber kampa varır, attaleiates ve diğerleri bunlara ne olduğunu sorar ancak süvariler imparatoru görmemiştir. kaçabilen herkes kaçmış, türkler kaçanları kovalayıp kimini öldürmüş, kimini atlarının ayakları altında ezmiştir. attaleiates bu korkunç kaos ortdıbını adeta ağıt yakarcasına şöyle anlatıyor: 'bu felaket derecede iç karartıcı bir görüntü idi, ağıdın ve matemin de ötesindeydi. bütün imparatorluk ordusunun, insanlıktan uzak ve acımasız barbarlara yenilip kaçmasından, imparatorun, kumandanların ve askerlerinin çadırlarının bunlar tarafından ele geçirilmesinden, bütün roma devletinin alabora olmasından ve koca imparatorluğun bir anda çökebileceğini bilmekten daha acınası ne olabilirdi ki?'