kürt ve kürtçe gerçeği makale

Part 1.

KÜRTÇE BiR DiL Mi?
KÜRTÇE DiYE BiR DiL YOKTUR!... Evliya Çelebi 15 AYRI LEHÇE saymıştır. V.MiNORKSKY de FARSÇA'dan FARKLI özellikler gösteren BiR ÇOK LEHÇE'den söz eder. (23)

Rusya'nın Erzurum konsolosu olarak görev yapmış olan Auguste Jaba, 1860 yılında Kürtçe üzerine derlemelerini yayınlamıştır. Daha sonra da Sen Petersburg Bilimler Akademisi'nin F. Justi isteği üzerine Kürtçe-Rusça-Almanca Lugat'taki 8378 kelimelik bir "Kürtçe" sözlük hazırlanmıştır. Daha sonra da V. Minorsky gibi kürdologlar tarafından bu sözlük tasnif edilmiştir. Buna göre:

3080 kelime ... TÜRKÇE
1030 kelime ... Farsça
1200 kelime ... Zend lehçesi
370 kelime ... Pehlevi lehçesi
2000 kelime ... Arapça
220 kelime ... Ermenice
108 kelime ... Keldanî
60 kelime ... Çerkesçe
20 kelime ... Gürcüce
300 kelime ... menşei belli olmayan
olduğu anlaşılmıştır. (Prof. Dr. A. Haluk Çay, Her Yönüyle Kürt Dosyası, sf. 119)

Ahmet Buran'ın "Doğu Anadolu Ağızlarının Kelime Haznesi" başlıklı araştırması, "Kürtçe'de var olan 2000-3000 Arapça ve Farsça kelimenin (aslında sözlüğe bakarsanız 5500) %80'inin OSMANLI TÜRKÇESi, %40-50'sinin de BUGÜNKÜ TÜRKÇE olduğu"nu ortaya koymuştur. Yeni yayınlanan ve 20.000 kelimelik olduğu söylenen "kürtçe" sözlük de, ilkinden farklı değildir.

Öte yandan, Alman Prof. De Groot en az "1300 öncesine ait GÖKTÜRK ve UYGUR TÜRKÇESi'nden 532 kelimenin bugün "Kürtçe" diye bilinen ağızlarda hâlâ kullanılmakta olduğu"nu tesbit etmiştir. Bu kelimelerden bazıları şunlardır:

GÖKTÜRK ... Kürtçe ... Anlamı
apa ... apo ... amca
mın ... min ... ben, benim, bana
ka ... ka/ko ... aile büyüğü, yaşlı kişi
kent ... gend/gund ... şehir, köy
buge ... bug(e) ... gelin
kon ... kon ... çadır, konak yeri
kutay ... kutni ... parlak kumaş
eke ... kako/kek/keko ... ağabey
eke ... axe ... ağa
kalın ... khalın ... başlık parası
lor ... lor ... süt, lor peyniri
iğit ... eğit... yiğit
ilan ... ilan ... yılan