sokrates in savunması

platon'un mutlaka okunması gereken yapıtı. sokrates'e ilişkin neredeyse bütün bilgileri yine platon'dan alıyorsunuz. varlığı bile henüz netleştirilememiş olan sokrates ölüme de sorgulayarak ama korkusuzca gidiyor.

bu yapıtsa göre yoksul bir biçimde hayata veda etmek zorunda bırakılan sokrates ölüm fermanı verildikten sonra şu tepkiyi veriyor:

"kendimi hiçbir cezaya değer görmeye de alışamadım. param olsaydı beni aklayacak bir para cezasını önerirdim. bundan bana bir kötülük gelmez. ama ne yapayım, yok. onun için bu para cezasını ancak benim verebileceğim kadar kesmenizi dilerim. evet belki bir mina verebilirim. onun için bu cezayı öneriyorum. buradaki dostlarım platon, kriton, kritobulus ve apollodoros otuz mina önermem için beni sıkıştırıyorlar. onlar üstlerine alacaklar. haydi otuz olsun; bu para için onlar size yeterli güvence olacaklardır." ( niyazi berkes'in çevirisinden)

platon'un aktarımıyla sokrates savunması boyunca aslında hiçbir şey bilmediğini dolayısıyla kimseye kötülük yapamayacağını, gençlerin aklını karıştırmadığını ifade etmiştir. insanlara sürekli soru sorarak aslında onların hiçbir şey bilmediklerini anlatmaya çalışmaktadır. en bilge geçinenler aslında hiçbir şey bilmeyenlerdir.

sokrates ayrıca onu ölüme mahkum edenlerin aslında bilmeden kendilerine kötülük yaptıklarını ifade etmekte ve kendi dostlarına "benim yolumdan gidin" mesajı vermektedir. ölürken bile ona yapılacak en büyük iyiliğin bu olduğunu belirtmekte ve en iyi yurttaşın en erdemli olan olduğunu ifade etmek istemektedir.

sokrates bunu bir kehanet olarak aktardığını bildirmektedir.

ne nitekim dediği gibi de olmuş, onu öldürenler -bir tek kitap bile yazmamış olmasına rağmen- sokrates'i bu günlere taşımışlardır. ve sokrates ölürken aslında ölümsüz olmuştur...