1. 1.
    0
    bir yandan bunlarla uğraşan demokrat parti, diğer yandan da iyice artmakta olan darbe söylentileriyle krize girmişti. gerçi ordunun ileri gelenlerinin söylemleri adnan menderesin yüreğine su serpiyordu ama ordunun alt tabakalarındaki homurdanmalar da duyulmayacak gibi değildi artık. bu çeşit bir girişimi önlemek amacıyla tahkikat komisyonu kuruldu. bu komisyon tamamiyle dplilerden oluşmaktaydı. chp iktidara karşı orduyu ve halkı kışkırtmakla suçlanıyordu.

    fakat bu komisyon daha görevini tamamlayamadan ordu yönetime el koymuş, korkulan darbe yaşanmıştır. darbeyi yapan askerler düşük rütbeliydiler ve darbeyi yaptıktan sonra ne olacağı ile ilgili pek fazla fikirleri de yoktu. necip fazıl bu süreci "yoğurttan bir hükümete kartondan bıçak sapladılar" şeklinde özetlemiştir.

    bu darbeyi destekleyenlerin de, lanetleyenlerin de kendilerince haklı oldukları noktalar vardır. benim şahsi fikrime göre askeri darbelerin desteklenebilecek fazla bir tarafı yoktur. cunta yönetimindense demokratik bir diktatörlüğü tercih ederim. ama bunu söylerken, demokrat partiyi ve adnan menderesi uğradıkları zulümden ötürü göklere çıkarırken, onların yaptıkları hataların memleketi bu duruma düşürdüğünü de unutmamak lazım gelir. darbeyi haklı bulmasam bile, gerekçelerinin pek çoğunun isabetli olduğunu düşünüyorum. şöyle ki;

    demokrat parti demokrasiyi tesis etme görevini üstüne almış bir partiydi. hatta daha önce de söylediğim üzere, inönü bu sebepten ötürü, iktidarını neredeyse kendi elleriyle dp'nin eline teslim etmişti. ancak demokrat parti, halktan aldığı desteği ve iktidarı açık bir şekilde kötüye kullandı. öncelikle chp üzerindeki baskıları artırdı. bu mazur görülebilirdi belki ama bu baskı anti-demokratik yöntemlerin izlenmesine kadar sürdürüldü. ismet inönüyü taşlatmalar, bazı şehirlere sokturmamalar, osman bölükbaşının birinci çıktığı kırşehiri ilçe yapmalar... tüm bunlar dp'nin ismiyle ve yola çıkış sebebiyle tezat bir durum oluşturmuştu. inönü bunu şöyle dile getirmiştir: "biz demokratik rejim dedik, bu rejim kurulmuştur. bu demokratik rejim istikametinden ayrılıp, baskı rejimi haline zütürmek tehlikeli birşeydir. bu yolda devam ederseniz, ben de sizi kurtaramam."
    ···
   tümünü göster