am demek ne demek

am...

moğolca'da bu kelimenin farklı okunuşu "ağız" anldıbına geliyor. ama alakasının olmadığını düşünüyorum.

şimdi am kelimelerinin ne zaman nasıl kullanıldığına bakalım:

-dişilik organı anlamında türkçe en erken örnekte "em" diye geçiyor. 1941'de tdk'nın bastığı divan-ı lügat-it türk'te "em" diye geçiyor. (11. yy.)

-1997'de tdk'nın bastığı ibn-i mühenna'nın "lügat"inde "amçık" diye geçiyor. (13. yy.)

-1931'de basılan ebu hayyan'ın "kitab'ül idrak" adlı kitabında "amçuk" diye geçiyor. (14. yy)

dişilik organına acaba böylesine bir felsefe barındıran isim verilir mi o konuda henüz bir görüş içerisinde değilim. belki olur.
___

am'dan bahsederken bonus olarak size gib'ten de bahsedeyim. türkçe'de yapılış kuralı henüz bilinmeyen ve organ ismi yapmaya yarayan "k/ak/ek" ekleri var:

örnek: yanak, kulak, dudak, yutak, ayak, parmak, dalak, taşak, yarak vs..

ama bu eklerin eklendiği bazı kelime kökünün manaları tespit edilmemiştir.

orta anadolu'da hala kullanılan "si[mek]" fiili var. işemek anldıbına geliyor. bu kelime köküne "k" eki eklendiği zaman size işemeye yarayan bir alet anlamında nur topu gibi bir "gib" doğuyor.