yemini

Yemini (15. yüzyıl sonu - 16 yüzyıl başı) Şiirleri özellikle Alevi-Bektaşi toplumu içinde çok yaygın olan Yemini'nin kesin olarak doğum ve ölüm tarihleri bilinmemektedir, eserlerinden 15.yüzyıl sonları ve 16.yüzyıl başlarında yaşadığı sanılmaktadır. Fazıl oğlu Mehmet yemini olarak da bilinir. Bazı kaynaklar tarafından asıl adının Ali olduğunu, Akyazılı ibrahim Dede zaviyesinde hizmet ettiğini ve “Yemini” mahlasını kullandığını söylenir fakat bu bilginin doğru olup olmadığı hakkında bir kesinlik yoktur. Demir Baba Velayetnamesi’nde adı “Hafız Kelam Yemini” olarak geçer. Buradan Yemini'nin Kuran-ı Kerim ezbere okuduğu ortaya çıkmaktadır.[1] Yemini Yedi Ulu Ozandan biri olarak bilinir. Alevi-Bektaşi edebiyatı ve yaşayışı üzerine çıkan matbuatlarda Yemini'nin şiirlerinde de sıkça rastlanmıştır. Bu şiirlerin bir bölümünde ise tıpkı Nesimi'nin işlediği gibi hurufi temaları da işlemiştir. Yemini'nin şiirleri genellikle hece ölçüsünü ile yazılmıştır ama bazı şiirlerinde aruz ölçüsünü de kusursuzca ve ustaca kullanmıştır. Şiirlerinin topluca olarak bulunduğu bir divanı şimdiye kadar ele geçmemiştir. 1519 yıllarında yazıldığı sanılan eski Anadolu Türkçe'sinin özelliklerini taşıyan ve Hz.Ali'nin menkabe niteliğinde methiyelerini ihtiva eden "Faziletname" adlı bir eseri vardır. Bu eser Hz. Ali’nin yaşdıbını mitolojik bir biçimde yaşdıbını konu edinmiştir ve 7300 beyitten oluşmuştur. Bu eseri Kitab-ı Erdem (iyi ahlak kitabı) olarak niteleyenler kitaptaki doğruluğu, dürüstlüğü, alçak gönüllülüğü kendilerine yaşam biçimi ve inanç biçimi haline getirmişlerdir ve Yemini’ye daha bir saygı duymuşlardır. [2] Günümüzde ise bu eser tekrardan derlenerek Türk Dil Kurumu Yayınları tarafından basılmış ve satışa sunulmutur.