böyle şeylere üzülüyorum lan bakın

14. yüzyıl ortalarında, veba salgınını baş göstermesini müteakiben, fransız halkı fellik fellik bu hastalığın kaynağının araştırılması ve yok edilmesi üzerine yoğunlaşmıştı. çok kısa bir süre sonra, evlere sızan lağım farelerinin veba mikrobunu taşıdığı ve evlerde stoklanan yiyecekleri kontamine etmeleriyle insanlara bulaştırdıkları anlaşıldı. bunun üzerine çoğu bilinçli tüketici, evlerinde stokladıkları yemektense, dışarıda kafelerde nispeten güvenli yiyecekleri tüketme yoluna gittiler. bu salgının ilerlemesini büyük ölçüde engellemişti. lakin talebin artmasıyla, daha fazla kâr marjı elde etmek isteyen tedarikçi, öncelikle fiyat artışı yoluna gitti fakat muvaffak olamadı. bir sonraki yöntem, kaliteyi düşürüp daha fazla kazanç elde etmekti. böylece ürettikleri ürünlerde itlaf edilmesi gereken farelerin etlerini kullanmaya başladılar ve veba salgının tekrar baş göstermesine neden oldular. dönemin ünlü aşçılarından batuhan piyatti, bu sorunu kökünden çözecek bir tarifle adını tarihe altın harflerle kazımıştır. hem üst kesimin damak tadına hitap eden hem de alt tabakanın dahi sahip olabileceği bu tarifinin adı tavuk dönerdi. öncelikle paris'te ortaya çıkan bu tarif, gitgide yayılarak önce osmanlı'nın sonra da bütün avrupa'nın vazgeçilmezi haline gelmiştir.