selçuklu hükümdarı selçuk bey

selçuk bey, (saldschūq bin duqāq) büyük selçuklu devleti'ne adını veren kişidir.
aral gölü'yle hazar denizi arasındaki topraklara hakim olan oğuz türkleri'nin kınık boyundandır.
babası öldükten sonra onun yerine 18 yaşındayken subaşı oldu. genç yaşına rağmen kısa zamanda yüksek mevkilere ulaştı. selçuk bey yönetimindeki oğuz türkleri i̇slamiyet'i kabul etti. bu durum, selçuk bey ve yabgu'nun arasını açtı. selçuk bey, "müslümanlar, gayrimüslimlere haraç vermez' diyerek, yabgu'nun haraç memurlarını kovdu ve bağımsızlığını ilan etti.
daha sonra çevresindeki gayrimüslimlere karşı cihada başladı. karahanlılar ve samaniler'le dostluklar kurarak gücünü artırdı. selçuk bey'in bağımsızlığını ilan etmesi, yabgu'ya karşı direnmesi ve cihada girişmesi, bölgede itibarını giderek artırdı. kısa zamanda yabgu'ya karşı olan türk beylerini etrafında toplamaya başladı. böylece, maveraünnehir'de üstünlük sağlayan selçuk bey, müslüman olan samaniler'le anlaşarak, buhara yakınlarındaki nur (nurata) kasabasına yerleşti.
kendi oğullarıyla birlikte, büyük selçuklu devleti'nin temellerini atan selçuk bey, 1038 yılında vefat etti