osmanlı yavşaklığını anlayamadım gitti

şimdi, bir takım huur çocukları diyebiliyor ki, yok efendim türkiye niye ingilizlerden musul-kerkük bölgesini alamadı, niye 12 adayı alamadı, niye şunu yapamadı bilmem ne, niye o kadar toprağı yok. niye o kadar güçlü değil.

osmanlının neden çok rahat geliştiğini anlamak için dönemin koşullarını anlamak gereklidir. 14. yüzyılda dünyayı, özellikle moğolların hakimiyet bölgesini ve avrupayı kasıp kavuran bir veba salgını vardı. anadoluya çok uğramamıştır. ekstra bilgi olarak yazıyorum, hiç uğramadığı yerler ise mali krallığı ve japonyadır, mali krallığına uğramama sebebi sahara çölüdür. japonyaya uğramama sebebi moğolların hiç oraya el atamamış olmasıdır.

her neyse, bu ismi geçen salgın, avrupa nüfusunun %33 ila %50 sini temizlemiştir. o dönemin "cihan devleti" olan moğol imparatorluğunu da ciddi derecede zayıflatmıştır. ayrıca papalığa olan güveni de ciddi derecede azaltmıştır, bu yüzdendir ki haçlı orduları eskisi kadar kuvvetli olamamıştır. o dönemde büyük olasılıkla en büyük devlet çin di, o da içine kapanıktı(bkz. ming china)

yani, osmanlı kurulduğu zaman ortada doğru düzgün bir güç kalmamıştı.

türkiye cumhuriyeti çok daha kuvvetli devletlerin olduğu bir dünyada kurulmuştur. sovyet rusya ile neredeyse yaşıttır. amerika vardır, ingiltere vardır, fransa vardır. ve bunlardan abd dışında hepsinin nüfuz bölgesine sınırı vardır. yayılmacılık politikası izlemesi mümkün olmamıştır.

devrin yayılmacılık devri olmadığını da göz önünde bulundurmak gereklidir.

anlayana bu kadarı çok bile.