i n c i sözlük hakkındaki bütün gerçekler

ikinci dünya savaşı son derece komplike bir savastir. cok enterasan gelisimleri vardir. düsman dost ayrimi bazen cok kolaylikla yapilamaz. mesela ingiliz donanmasinin fransiz donanmasinin bir kismini, almanlara kullandirmasinlar diye bombalamasi, petain´in nazilerle pekala da "collaboration" durumunda olmasi. hitler-stalin üpakti diye bi konunun olmasi, hitler´in birinci dünya savasini almanya´nin kaybetme sebebi olarak gördügü ayni anda iki cephe de savasma durumu olmasin diye saldirilarini ayni anda degil birbiri ardina siralamaya calismasi, ama gene de sonucta ikiden de fazla cephe de savas vermek zorunda kalmasi...

italyan, japon ve almanlardan olusan achsenmachte´nin düsman taniminin birbirinden cok farkli olmasi. japonlarin en büyük düsmanlarinin amerika olmasina ragmen, almanlarin en büyük düsmanlarinin sovyetler olmasi, ama sovyetlerin japonlara saildirmamasi... italyanlarin aslen almanlar icin "düsük seviyeli bir irk " olmasi... italyan ordusunun alman müttefiklerine, yahudileri teslim etmemesi, hatta italyan kontrplündeki güney fransa´nin yahudilerin kactiklari bir yer olmasi... aslen italyan halkinin mussolini´ye ragmen almanlardan" nefret" etmesi... ama onlarla birlikte savasmasi... müttefik olmalarina ragmen italyanlar 1943´te bittiklerinde yüzbinlerce italyanin zorla calismak icin calisma kamplarina zütürülmesi...

fransizlarin, o kadar almanlarin o kadar zulmune ugramis olmalarina ragmen savas boyunca esas düsman olarak ingilizleri görmüs olmasi... amerikalilarin ingilizlere karsi duyduklari "bizi sömürgülerini kaybetmemek icin kullaniyorlar" hissinin zaman zaman askeri zaman zaman politik cevrelerde dile getirilmis olmasi, ve bunun kismen de yanlis olmamasi.

stalin´in hitler´e resmen güvenmesi ve alman ordulari operasyon barbarossa yi yürütürken askerlerine resmen "ates acmayin" emri vermesi ve bundan dolayi yüzbinlerce rus askerinin ölmesine sebep olmasi. ruslarin 3 gün hicbir karsi aksiyon göstermeyip, savastaki inisiyatif´i bu pasivize emir yüzünden, taaa stalingrad´a kadar kaybetmeleri... ki herkesin ortak görüsüne göre rus ordulari direnc gösterse, savasin stalingrad´dan cok önce kontrol altina alinmasi, üstelik belki de cok daha önce sovyetlerin inisiyatifine gecmesi, dünyanin sovyetlerin rüyasi olan sosyalist olmasinin belki de mümkün olabilmesi ihtimalinin cok yüksek olmasi... (cünkü müttefiklerin popolarini toparlamalari cok uzun sürdü, ruslar o an müdahale etse, almanlar ilerleyemeyecek ve belki de almanlarin o güne kadar isgal ettikleri her yeri ruslar isgal edecekti)

sovyetlerin atom bombasinin amerikan atom bombasindan bambaska bir yapida olmasi, ve bu atom bombasi planlarinin aslinda nazilerin ünlü fizikcisi werner von braun ve tayfasina ait olmasi... savasin biraz daha uzamasi halinde von braun´un atom bombasini yapip kullanabilme ihtimalinin olmasi...

... cok enterasandir.

bu savasla ilgili yazilanlar hep cok kalin kitaplardir. cünkü buraya yazmadigim daha pek cok ayrinti, yani ayrinti falan degil düpedüz büyük savas, birbirlerini etkilemislerdir. bilinen en kanli ve en vahsi savastir.